چالشهاى پاياننامهنويسى در ايران (10)؛
تعاملات بين دانشگاهى و تسهيل در امر پژوهش
زهرا كيانبخت
يكي از مواردي كه در روند پاياننامهنويسي، باعث ميشود دانشجو بتواند كار پژوهشي خود را به نحو احسن به انجام برساند يا اختلالات و موانعي در راه او قرار گيرد، دشواري يا سهولت دسترسي به منابع تحقيقي است.
درواقع، هر چه فرايند جستجو و دستيابي به منابع براي دانشجويان راحتتر باشد؛ آنها بيدغدغهتر به تحقيق خواهند پرداخت و برعكس؛ وقتي دانشجويان ما در دانشگاههاي مختلف، براي دست يافتن به نسخهاي از يك كتاب گاهاً كمياب، كه شايد فقط در كتابخانه برخي دانشگاههاي خاص ميتوان آن را يافت، با انواع و اقسام مشكلات و مقررات دست و پاگير مواجه ميشوند، به جاي متمركز شدن بر موضوع مورد تحقيق خود، بايد انرژي و زمان زيادي را بر روي يافتن منابع اختصاص دهند.
اما اگر مرزهاي بين دانشگاهي در كشور ما، درنورديده ميشد و دانشجويان دانشگاههاي مختلف ميتوانستند بسيار سادهتر از آنچه اكنون هست؛ به منابعي كه به دنبال آن هستند، دست پيدا كنند، ميشد به ارتقا و افزايش توان علمي جامعه دانشگاهي بيشتر اميدوار شد.
در حالي كه اكنون، دانشجويان حتي براي ورود از در ورودي برخي دانشگاهها، بايد زحمت عبور از هفت خوان معروف را به جان بخرند تا بتوانند خود را به مراكز تحقيقي و كتابخانههاي دانشگاههاي مزبور برسانند و تازه در آن موقع است كه با انواع و اقسام مقررات اداري و محدوديتهاي زماني كه براي دانشجويان ساير دانشگاهها، درنظر گرفته شده روبرو ميشوند و خلاصه براي ديدن، تورق، يادداشتبرداري، و بعضاً اسكن كتابهاي موردنياز خود، بايد رفت و آمدهاي بسيار را به جان بخرند تا بلكه به منابع موردنياز خود دست يابند.
به نظر ميرسد جامعه دانشگاهي ما براي بهبود و پيشرفت علمي پژوهشي، علاوه بر ساير نيازها، به بالا بردن سطح امكانات پژوهش و تسهيل در روند دسترسي به منابع براي انجام كار تحقيقي به شدت نيازمند است.
براي اين منظور، تجديدنظر در قوانين قديمي و از ميان برداشتن موانعي كه بر سر راه دسترسي آسان به منابع است، وضع قوانين جديد در جهت برداشته شدن مرزهاي بين دانشگاهي و به وجود آوردن فضايي باز و تازه براي افزايش تعاملات بين دانشگاهي، تلاش درراستاي تغيير سيستمهاي بسته كتابخانهاي به سيستمهاي باز كه در آن، دانشجويان بتوانند آزادانه منابع موردنظر خود را بيابند، دسترسي راحت به مقالات، مجلات و ژورنالهاي داخلي و خارجي و... ضروري است.