درک صحیح از مشکلات داخلی و مطالبات خارجی

مذاکرات برجامی علیرغم به نتیجه نرسیدن دور آخر آن در قطر، همچنان در مرحله پایانی قرار دارد و طرفین منتظر یک تصمیم برای عبور از خط پایان هستند. همه می دانیم آن که زیر تعهدات برجامی زد و از توافق برجام خارج شد آمریکا بود. اما به سبب سیال بودن سیاست در حوزه اجرا شاهد بازگشت و تمایل مجدد آمریکایی ها به مذاکرات برجامی هستیم.
موضوعی که از قضا تنها راه برون رفت از بن بست کنونی مذاکرات است و جهت حصول نتیجه، رسیدن به توافقی مشترک با آمریکا در مرحله کنونی اجتناب ناپذیر است.
در مذاکرات قطر بسیاری از کارشناسان و حتی رسانه های حامی تیم مذاکره کننده بر این باور و نظر بودند که به احتمال فراوان پس از پایان این مذاکرات توافق ضمنی میان طرفین انجام خواهد شد و حتی بازار ارز نیز طی دو روز مذاکرات واکنشی مثبت به این مسئله داشت و دچار ریزش شد. اما نهایتاً پس از پایان مذاکرات طرفین بدون دست یابی به توافق مجدداً به مرحله بلاتکلیفی قبل بازگشتند.
پس ازمذاکرات قطر تیم مذاکره کننده کشورمان واکنش مشخصی نداشتند و با بیان گزاره های دیپلماتیک و کلی از جزئیات مذاکرات عبور کردند. از سوی دیگر نماینده اتحادیه اروپا و نماینده آمریکا طی
مصاحبه های جداگانه ای بر ضرورت اخذ تصمیم نهایی از سوی ایران و مشخص شدن تکلیف ایران با خودش اشاره داشتند.
جوزپ بورل نماینده اتحادیه اروپا درگفتگو با وزیرخارجه کشورمان بیان داشته است که باید تصمیم نهایی را درمرحله کنونی بگیریم تا تکلیف این پرونده مشخص شود. رابرت مالی نماینده آمریکا نیز بیان داشته آمریکا به بسته تهیه شده از سوی اتحادیه اروپا نظر مثبت داشته و برای انجام توافق آن را پذیرفته است و اما ایران در قطر شرایط و درخواست هایی خارج از مذاکرات هسته ای را مطرح کرده است.
شکی نیست که این موضع گیری های طرف های غربی نوعی تاکتیک رسانه ای است تا ایران را تحت فشار قرار دهند، اما مسئله اصلی این است که آیا واقعاً ما در مذاکرات برجامی می دانیم در چه شرایطی هستیم و چه مطالباتی داریم؟ آیا این مطالبات در چارچوب منطقی مذاکرات وجود دارد؟!
این ها سئوالاتی که به طور یقین تیم مذاکره کننده آنها را لحاظ می کند، اما این ابهامات باید برای مردم نیز شفاف شود تا بدانند که تیم دیپلماسی کشورشان برسر چه موضوعاتی ایستادگی می کند و بر سر چه مطالباتی با طرف غربی چانه زنی دارد. بدور از هرگونه تخریب یا سیاه نمایی باید اذعان داشت که اقتصاد کشور نیازمند یک تنفس است تا بتواند ادامه مسیر خود را با توان بیشتری پیگیری کند. قطعاً اصول ما در مذاکرات مورد تائید و خط قرمز است، اما می توان با درمیان گذاشتن گره مذاکرات با مردم از توان افکارعمومی برای فشار به طرف غربی استفاده کرد و یا به تائید مردم بخشی از این درخواست ها و مطالبات را در مذاکرات تعدیل کنیم تا گره ایجاد شده باز شود و امکان ادامه مذاکرات در مراحل بعدی میسر گردد.
ماندن در این مرحله به این معناست که جایی برای پیشرفت در این مرحله وجود ندارد و راه برای مذاکرات و چانه زنی های بعدی نیز بسته خواهد بود. اما منطق مذاکره حکم می کند اگر بتوان با تعدیل خواسته های طرفین مرحله ای را پشت سر بگذاریم، طبیعتاً در مراحل بعدی امتیازات و دستاوردهای بیشتری برای طرفین میسر خواهد شد. ضروری است تا در این مرحله درک مناسبی از بحران های موجود داخلی، سطح و چارچوب خواسته های خود داشته باشیم تا بتوانیم از این بن بست به وجود آمده با عزت و مصلحت خارج شویم.