نوآوري در عرصه ديجيتال؛ نياز جامعه در هزار سوم

سعيد زاهدي
مديرآزمايشگاه نوآوري بخش عمومي
قسمت دوم - پایانی
علاوه بر این ،این گروه متخصص
۹ توصیه برای بهبود مدیریت ،مالکیت فرآیندهای نوآوری و افزایش دانش و ارائه معیارهای روشنی برای نوآوری‎ها هم ارائه داده‎اند:
۱-برنامه‎ای برای توانمندسازی و شبکه‎سازی مدیران  نوآور از طریق کارگاه‎های آموزشی «نوآوری غوطه ور»  (deep_ dive)
۲- مکانیزم «به چالش کشیدن قوانین موجود» که به موجب آن سازمان‎های عمومی، دولت‎های محلی و کشورهای عضو می‎توانند برای معافیت از یک قانون یا قوانین موجود درخواست خود را ارایه دهند.
۳- ایجاد ارگانی برای پشتیبانی، تسهیل و پرورش نوآوری‎های بیشتر
۴-شبکه‎ای از نقاط تماس با نوآوری در همه کشورهای عضو که به‎سرعت سازمان‎های بخش دولتی را به صورت عملی و کم‎هزینه در این کشورها به هم مرتبط می‎کند.
۵- ابزاری برای کمک‎های فنی به کشورهای عضو در صورت نیاز و ایجاد شرایطی برای تکرار نوآوری‎های موجود در آن کشورها
۶-ایجاد شتاب‎دهنده‎های نوآوری دیجیتال، شناسایی و پشتیبانی از آن‎ها در سراسر کشورهای عضو . شتاب‎دهنده‎هایی که دارای پتانسیل تحول بنیادی برای عمل به وظایف نوآورانه خود هستند.
۷-صندوق‎های  کمک مالی در بخش عمومی برای فراهم کردن خدمات و امکانات بیشتر، تشویق و تخصیص بودجه در مقیاس کوچک به مراکز نوآوری
۸- ایجاد یک «جعبه ابزار نوآوری» برای مدیران دولتی که شامل مجموعه‎ای منسجم از ابزار با تمرکز بر فرآیندهای نوآوری مشترک است.
۹- یک جدول امتیازات مخصوص شهروندان اروپایی برای ارایه بهتر خدمات عمومی و ارائه گسترده‎تر موارد خدماتی که امکان‎پذیر باشد.
در حالی‎که در سال 2020، بسیاری از توصیه‎های کارشناسان مانند آزمایشگاه‎های نوآوری، شبکه‎ها، سیاست‎گذاری، رتبه‎بندی نوآوری و جعبه ابزارها اجرا شده است، برخی از آن‎ها هم هنوز ناتمام مانده‎اند. برخی از برنامه‎های ارتباطی و عملیاتی کمیسیون با تحقق بازار واحد دیجیتال سروکار دارد. در حقیقت هدف آن‎ها مقابله با یكی از چالش‎های مهم فعلی است: تحول دیجیتال و تأثیر آن بر شهروندان، مشاغل و عملکرد بازار داخلی.
در این زمینه، کمیسیون در حال اجرای دولت الکترونیکی اتحادیه اروپا می‎باشد. هدف این طرح تسریع در تحول دیجیتال ادارات دولتی است. کمیسیون در این زمینه سه اولویت اصلی شناسایی کرده است:
۱-استفاده از قابلیت‎های کلیدی دیجیتال در مدیریت دولتی مثل
 کارت شناسایی الکترونیک، پست الکترونیک و امضای الکترونیک
۲- امکان تحرک بین کشوری در زمینه اقتصادی شهروندان و مشاغل از طریق همکاری بین مرزی
۳-تسهیل تعامل خدمات عمومی دیجیتال بین دولت‎ها و شهروندان
علاوه بر این، در زمینه نوآوری بخش عمومی اتحادیه اروپا نه تنها دستورالعمل‎ها و جعبه ابزارهای تسهیلاتی را برای متخصصان منتشر می‎کند هم‎چنین از سرمایه‎گذاری در نوآوری بخش دولتی از طریق صندوق‎های سرمایه‎گذاری ساختاری و اروپایی پشتیبانی می‎کند .
تاکنون، طبق گزارش ۲۰۱۹ کمیسیون اروپا پروژه‎های فعال‎شده از طریق فن‎آوری اطلاعات و ارتباطات برای پرورش نوآوری‎ها و ایجاد فضایی مشترک در بخش دولتی و هم‎چنین برای ترویج الگوی باز دولتی
(مثل داده‎های باز، خدمات باز، فرایندهای باز) . این پروژه‎ها تاکنون
۱۱۰ میلیون یورو بودجه از اتحادیه اروپا دریافت كرده‎اند.
 درایران
در ایران هم در چند سال گذشته توجه به نوآوری در بخش عمومی رشد کرده است. به‌طور خاص اندیشکده شریف، پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف و پژوهشکده مطالعات و سیاست‌گذاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی را می‌توان نام برد. مرکز نوآوری دانشگاه
 امام صادق (ع) نیز با رویکردی اجرایی‌تر به این حوزه وارد شده است و به‌دنبال
 ایجاد راه‌حل‌هایی برای حل مشکلات در حوزه ها از طریق کارآفرینی و ایده‌های نو در قالب استارتاپ استودیو است.
در این راستا این مرکز توانست مجلس شورای اسلامی را قانع کند که با اتخاذ رویکرد جدید به‌دنبال راه‌حل‌های عملی به‌جای جذب و جلب ایده به‌طور صرف باشد. به این ترتیب راهکارهایی آغاز شد که موارد زیر بخشی از آن‌هاست:
• راه‌اندازی استارتاپ استودیو برای کسب‌وکارهایی که به مجلس شورای اسلامی کمک کند
• راه‌اندازی دوره‌های استانی و کشوری فصلی برای بررسی طرح‌ها و لوایحی که در هر فصل قرار است در مجلس شورای اسلامی بررسی شوند و جمع‌آوری نظرات عمومی و نخبگانی و انتقال آن به کمیسیون‌ها و نمایندگان مجلس پیش از بررسی طرح در صحن علنی مجلس
• راه اندازی طرح فصلی ایده‌یابی و هم‌آفرینی مجلس شورای اسلامی در قالب آزمایشگاه نوآوری بخش عمومی
در این راستا در جلسه‌ای که رئیس مجلس، رئیس ستاد توسعه فن‌آوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رئیس دانشگاه شریف و رئیس دانشگاه امام صادق (ع) داشتند به امضای تفاهم‌نامه و گفت‌وگو پیرامون طرح‌ها پرداختند.