تغيير شكل مهاجرت ايرانيان را دريابيم

بر اساس اينفوگرافي بالا، رفاه اقتصادی جامعه در نيمه ابتدايی امسال به پايين‌ترين سطح خود در 16 سال گذشته رسیده است. وقوع چنين امري، كه بيشتر بر دوش افراد طبقه متوسط به پائين فشار آورده، دلايل بسياري مانند تحريم و نيز كاسبي‌هاي مختلف از تحريم دارد. كاسبي‌ها و عدم كنترل تورم و افزايش قيمت‌ها و گران‌شدن كالاهاي سبد معيشتي، و افزايش بيكاري‌ها در اثر بحران فراگير كروناويروس، موجب شده كه مهاجرت، طبقه و شيوه و شكل خود را تغيير دهد. تا همين چندسال پيش مهاجرت تنها شامل افراد نخبه- يا همان فرار مغزها- مي‌شد كه به دنبال فرصت‌هاي مناسب‌تر براي بروز و رشد استعدادهاي خود بودند، در كنارمهاجرت نخبه‌ها، البته افرادي هم بودند كه براي سرمايه‌گذاري به دنبال جاي امن با چشم‌انداز روشن بودند، به گونه‌اي در همين سال گذشته، ايرانيان در رتبه اول خريد خانه و نيز سرمايه‌گذاري در كشور تركيه را كسب كرده‌اند، اما البته اين تنها كشور تركيه نيست كه در پي جذب سرمايه‌گذاران ايراني است، كشورهايي مانند گرجستان و اقليم كردستان عراق و برخي كشورهاي عربي نيز در اين عرصه حضور فعال دارند.
اما ماجراي مهاجرت قشر متوسط به پائين كه از آن با تعبير مهاجرت توده‌اي ياد مي‌شود، به گونه‌اي ديگر است، اين افراد به گفته كارشناسان، معمولا هدف و مقصد خاصي براي مهاجرت ندارند و به يك معنا، چندان هدفمند نبوده  وبيشتر تحت تاثير استيصال افرادي است كه تصميم گرفته‌اند سرزمين مادري خود را ترك كنند. مدیر رصدخانه مهاجرت ایران، گفته است جامعه ایران در آستانه ورود به فاز مهاجرت توده‌وار است. وي هشدار داده که بحراني شدن اقتصاد ایران يكي از دلايل شکل‌گیری موج «مهاجرت توده‌ای» است و اقشار مختلف مردم اکنون در سودای زندگی و شرایط اقتصادی امن‌تر و با ثبات‌تر در فکر مهاجرت هستند. بنابراین موج جدید مهاجرت تحت عنوان «مهاجرت توده‌ای» نه به دليل ترس از جنگ و نه به هيچ دليل سياسي در حال وقوع است؛ علت عمده اين مهاجرت‌ها، نبود امنیت مالی و نداشتن چشم‌انداز روشن از آینده و نبود امید است.
همين دو سه مورد؛ يعني شغل، چشم‌انداز روشن نسب به آينده و تامين اجتماعي، مهم‌ترين مواردي هستند كه دولتمردان و مسئولان بايد به آن‌ها پرداخته و ار خروج سرمايه‌هاي مختلف اجتماعي به هر دليلي جلوگيري كنند، اين خروج‌ها و رفتن‌ها و دل كندن‌ها، معمولا آسان نيست، به همين دليل بايد اين گذاشتن و رفتن‌ها را به‌عنوان يك هشدار، جدي گرفت؛ كشور ما به تمام سرمايه‌هاي اجتماعي خود از نخبه تا مردم معمولي نيازمند است و مجموعه حضور اين افراد در كشور است كه به جامعه انساني ما معنا و مفهوم مي‌بخشد، اما حفظ اين معنا و مفهوم مستلزم اميدآفريني و ارائه چشم‌انداز روشن از آينده، از سوي مسئولان مختلف در سطوح مختلف است.