قطعنامه ای معنادار علیه ایران در سازمان ملل

مجمع عمومی سازمان ملل متحد روزگذشته با تصویب قطعنامه‌ای درباره آنچه «وضعیت حقوق بشر در ایران» خوانده شده به تکرار اتهامات ضد ایرانی پرداخت. این قطعنامه با ۷۸ رأی موافق، ۳۱ رأی مخالف و ۶۹ رأی ممتنع به تصویب رسید. اگرچه قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بر خلاف قطعنامه‌های شورای امنیت، انضباطی یا الزام‌آور نیستند و از آنها با عنوان تدابیر توصیه‌ای یاد می‌شود اما به هرحال آثار منفی خود را در حوزه دیپلماسی عمومی و نزد افکارعمومی جهان خواهد داشت.
شکی در این نیست که ماهیت و نیت این دست قطعنامه ها را
می توان از رای دهندگان آن مشاهده کرد. آنجا که آمریکا و انگلیس و اسرائیل و عربستان و بحرین به عنوان مطرح کنندگان این قطعنامه عمل می کنند،سیاسی بودن ماهیت آن هویدا می شود اما نکته قابل توجه میزان مخالفین و آرای ممتنع می باشد که دارای تفسیر و مفاهیمی است که باید از سوی دستگاه دیپلماسی ما مورد توجه قرار گیرد.
در قطعنامه اخیر 31 رای مخالف در مقابل 78 رای موافق قرار داشت. به عبارتی تعداد مخالفین تقریباً نصف موافقین بوده و مجموع این دو آرا نشان می دهد که چیزی در حدود یک سوم کشورهایی که در رای گیری، رای مستقیم داشته اند با ایران همراهی دارند. لذا اینجاست که اهمیت آرای ممتنع خود را نمایان می سازد. تعداد 69 رای ممتنع در این قطعنامه، چیزی در حدود تعداد کل موافقین قطعنامه بود و اگر ایران می توانست این آرای ممتنع را با رایزنی های صحنی و دیپلماسی عمومی با خود همراه کند، این قطعنامه و دیگر قطعنامه های مشابه تصویب نمی شدند و یا با همراهی تعداد کمتری از کشورها رای می آورد.
شاید گفته شود تصویب قطعنامه چه با اکثریت آرا و چه با حداقل آرا،تغییری در اصل تصویب آن ایجاد نمی کند. اما نباید فراموش کرد که تعداد آرا برای افکارعمومی و اثرگذاری بر دیگر کشورها در
 تصمیم گیری های بعدی بسیار حائز اهمیت است. وقتی قطعنامه ای با حداقل آرای مثبت به تصویب برسد و تعداد مخالفین و موافقین آن تقریباً برابر باشد، ابهام سیاسی بودن و غرض ورزی مطرح کنندگان آن برای جامعه جهانی بی پرده روشن خواهد شد. اما وقتی اکثریت کشورهای جهان پشت قضیه ای قرار می گیرند،معنا و مفهوم خاصی از آن برداشت می شود.
قطعنامه اخیر بهانه ای شد تا بار دیگر به مسئولان و کارگزاران کشورمان در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی تاکید کنیم که درجهان امروز دیپلماسی عمومی و رایزنی های غیر رسمی، اثرات بسیاری بر مواضع رسمی کشورها خواهد گذاشت. ما معتقدیم که اعضای دائم شورای امنیت متناسب با منافع خود با داشتن حق وتو درباره کشورها تصمیم گیری می کنند.اما مجمع عمومی سازمان ملل همه کشورها با هم برابرند و هرکدام یک رای دارند. لذا در این فضا باید ظرفیت های کشورمان را بالا ببریم و بتوانیم در چنین موارد مشابهی همراهی دیگر کشورها را با خود داشته باشیم.
همانطور که گفته شد به سبب عدم الزام آور بودن مصوبات مجمع عمومی سازمان ملل،کشورها با مماشات بیشتری در مورد قطعنامه های این چنینی رای می دهند. کمااینکه دیدیم در این نوبت نیز آرای ممتنع تقریباً به اندازه آرای موافقین قطعنامه بود. لذا باید با تعاملات رسمی و غیر رسمی مانع از ایجاد حصاری سیاسی و بین المللی به دور کشورمان شویم؛چرا که هرچه این حصار گسترده تر شود هزینه شکستن آن بیشتر
خواهد بود.