تفاهم سیاسی در عراق در سایه نگاه امنیتی

عراق روزهای پر تنشی را دنبال می کند، جریان های سیاسی قادر به ائتلاف با یکدیگر نیستند و طی دوماه اخیر تاکنون سه نفر برای تشکیل کابینه از سوی
رئیس جمهور این کشور معرفی شده و توفیقی درجهت کسب نظر و آرای پارلمان را نداشته است.
نکته مهم در مورد وضعیت کنونی عراق، عدم تفاهم درون حزبی درمیان جریان های سیاسی است. گروه ها و احزاب شیعه که اکثریت پارلمان را به دست دارند، به سبب نوع اختلافات سیاسی قادر به رسیدن به یک نقطه مشترک برای نخست وزیری نیستند و هریک به دنبال گزینه مورد نظر خود می باشند. این مسئله باعث شده تا سهمیه سنتی آنها در حکومت عراق دستخوش دخالت های داخلی و خارجی گردد.
برحسب سنت سیاسی، نخست وزیر عراق سهم شیعیان، رئیس جمهور سهم کردها و رئیس مجلس سهم جریان های سنی است. اما اختلافات شیعیان طی این سال ها و به ویژه یک سال اخیر باعث شد تا رئیس جمهور عراق در مورد معرفی گزینه نخست وزیر اعلام کند که با هر گزینه ای موافق نخواهد بود و تنها شخصی را معرفی خواهد کرد مستقل و مورد تایید تمام جریان های سیاسی باشد.
البته این موضع گیری رئیس پارلمان در ظاهر امر مثبتی است چرا که هم موجب کاهش تنش ها و هم تسریع تشکیل کابینه خواهد شد. اما باید به این نکته توجه داشت جریان های خارجی همچون آمریکا و عربستان به دنبال کاهش نفوذ و قدرت شیعیان در روند سیاست و قدرت در عراق هستند. اگر امروز این شرط رئیس جمهور در ظاهر معقول و منطقی برسد، ممکن است در ادوار بعدی این شرط گذاری ها به یک رسم و عرف مبدل شود و قدرت جریان سیاسی شیعیان را بکاهد.
همین مسئله کشمکش های سیاسی باعث شد تا  "مصطفی الکاظمی" رئیس سازمان اطلاعات و امنیت عراق از به عنوان گزینه نخست وزیری برای تشکیل کابینه از سوی "برهم صالح" معرفی شود. دراین باره باید اشاره داشت که برحسب ماهیت کار اطلاعاتی و امنیتی معمولا اشخاصی با کمترین گرایشات سیاسی در داخل و ارتباط و تعاملات مناسب با خارج، در رأس امور هستند. از این حیث شاید شاهد یک اتفاق نظر جمعی درمیان جریان های سیاسی باشیم، اما حضور یک شخصیت امنیتی در رأس یک دولت، تبعات بعدی خواهد داشت که از جمله آن می توان به محافظه کاری در حفظ رضایت جریان های خارجی اشاره داشت.
درهمین زمینه باید به ابراز رضایت رسمی آمریکا از حضور الکاظمی به عنوان نخست وزیر اشاره کرد. آمریکا الکاظمی را شخصی مستقل و بدون وابستگی های سیاسی دانسته است و استقبال کرده تا وی دولتی "مستقل" تشکیل دهد.
الکاظمی در فضای سیاسی عراق به داشتن رابطه خوب با آمریکا مشهور است و برخی فراکسیون های پارلمای عراق، الکاظمی را به داشتن رابطه پنهانی با کاخ سفید متهم می کنند.
 با این حال تاکنون احزاب اصلی شیعه، عرب های سنی و ریاست منطقه کردستان عراق از او اعلام حمایت کرده اند. اما باید توجه داشت که این حمایت نه از سر تفاهم و همگرایی میان جریان های سیاسی عراق و به ویژه شیعیان است، بلکه از سر عدم توافق و اختلافات شدید در بین رهبران سیاسی این کشور می باشد.
هرچند که شانس الکاظمی نسبت به دو گزینه قبلی برای تشکیل کابینه بیشتر است، اما شخصیت امنیتی وی از یکسو و عدم وحدت رویه در میان شیعیان، جای این احتمال را باز می گذارد که عراق همچنان در گرداب اختلافات و باتلاق مشکلات درگیر باشد.