سلامت دریای "کاسپین" را حداقل حفظ کنیم

دریا و درواقع دریاچه کاسپین یا همان خزر به عنوان نگین انگشتری ایران می باشد که حیات محیط زیست و سرسبزی جنگل های شمال همگی مدیون آن است.
دریاچه ای که علیرغم بسته بودن و عدم اتصالش به آبهای آزاد اقیانوسی یکی از غنی ترین زیست گاه های آبی در دنیا محسوب می شود که در آن گونه های بسیاری از آبزیان زندگی می کنند.
اما این نگین انگشتری به لحاظ وسعت و تقسیمات سرزمینی با فروپاشی شوروی دچار تغییراتی شد که سهم تاریخی ایران از آن به کمترین حد ممکن رسید و همین سهم محدود نیز از کمترین غنای منابع انرژی برخوردار است. هرچند که بحث ما درباره تقسیمات مرزی دریای کاسپین نیست اما اگر هر روز و هر لحظه از آن بگوییم بازهم داغش کهنه نمی شود!
با این اوصاف باید به خطرات زیست محیطی شدید برای دریاچه کاسپین اشاره داشت و هشدار داد که عدم رعایت اصول استاندارد در ورود آلودگی های شدید انسانی و صنعتی به این دریاچه زمینه مرگ و انقراض گونه هایی ارزشمند از آبزیان را سبب گردیده است.
 از آنجا که دریاچه خزر محیطی بسته دارد شدت این آلودگی ها در آن هویداتر و آثار تخریبش شدیدتر می گردد. ورود فاضلاب و
پساب های آلوده صنعتی، عدم پرداخت حق آبه این دریاچه با سد سازی ها و تغییر مسیر رودخانه ها نظم اکو سیستم در این منطقه را مختل کرده و
 درآینده ای نه چندان دور موجب نابودی بیشتر گونه های آبزی و سلامت دریاچه خواهد شد.
به عنوان مثال در این خصوص معاونت محیط زیست دریایی با تلاش و پیگیری‌های مداوم در سال ۱۳۸۷ برنامه الزام احداث یا تکمیل تصفیه خانه شهرهای با جمعیت بالای ۵۰ هزار نفر را در هیئت دولت به تصویب رساند. ولی متأسفانه باوجود پیگیری‌های مکرر و ضرورت های فوری آن این مصوبه هنوز به طور کامل اجرایی نشده و همچنان دلیل آن کمبود منابع مالی اعلام می شود. همچنین در یک اقدام دیگر استانداردهای کیفیت آب‌های محیطی دریای خزر تدوین، تصویب و ابلاغ شد.
در واقع با تصویب این دو استاندارد مهم، حدود مجاز تخلیه پساب‌ها و شاخص‌های استاندارد کیفیت آب دریای خزر مشخص و ابلاغ گردیده و همه دستگاه‌ها موظف به رعایت ضوابط و استانداردهای ابلاغی شدند.
اما آیا این استانداردها تاکنون رعایت شده است؟ استانداردهایی که اگر نادیده گرفته شده و بدون هیچ نظارت قانونی زیر پا گذاشته شود، باارزش‌ترین منابع زیستی در یکی از منحصر به فردترین اکوسیستم‌های آبی و دریایی جهان را در ورطه نابودی کامل قرار خواهد داد!
شاید تصور تکرار تجربه جانکاه دریاچه ارومیه برای دریای کاسپین متصور نباشد و بگوییم ورودی آب ها و بارش ها در مناطق شمالی هیچگاه اجازه وقوع چنین موضوعی را نمی دهد. اما نباید فراموش کنیم که با
 تقسیم بندی های صورت گرفته در میان همسایگان مجاور دریاچه کاسپین هریک خط ساحلی خود را مدیریت می کنند. لذا عدم رعایت استانداردهای زیست محیطی در خط ساحلی ایران، در حقیقت موجب از بین رفتن زیست آبزیان و اکوسیستم در منطقه خودمان خواهد شد هرچند که آسیب آن به دیگر بخش ها نیز خواهد رسید اما اول از همه گریبان گیر خودمان خواهد شد.