از بستن "نورد استریم" تا بازکردن "کراوات"

اروپا بیش از هر زمان دیگر نگران زمستان است و این پاشنه آشیل در دست روسیه افتاده است و پس از تحریم هایی که آمریکا و متحدین غربی علیه مسکو اعمال داشتند، موضوع انرژی بیش از گذشته به عنوان ضعفی جدی برای قاره سبز خودنمایی کرد.
درهمین رابطه طی دو روز گذشته خط لوله نورد استریم که به عنوان اصلی ترین خط لوله انتقال گاز از روسیه به اروپا محسوب می شود از دسترس خارج شد. خبرگزاری دولتی ریانووستی روسیه نیز تأیید کرد که خط لوله صادرات گاز نورد استریم تا مدت زمان نامشخص بسته شده است. هرچند که در برخی توضیحات مشکلات فنی علت این مسئله عنوان شده است، اما نامشخص بودن زمان بسته بدون این خط لوله نشان از اهداف سیاسی و اختلافات مابین روسیه و طرف اروپایی دارد.
 رئیس دومای روسیه نیز درتأیید این موضوع، خطاب به اروپا بیان داشت که «رهبران دولت های اروپایی لازم است تا تحریم ها علیه روسیه را برداشته و خط لوله "نورد استریم ۲" را راه اندازند، در غیر این صورت آنها شرایط زندگی شهروندان خود را هر چه بیشتر پیچیده تر و وخیم تر می کنند.»
به نظر می رسد اروپا در مواجهه با این اهرم فشار روسیه بسیار
 آسیب پذیر است و دولت های اروپایی تاکنون جز توصیه به مردم برای صرفه جویی در مصرف انرژی و توصیه به کارمندان برای نزدن کراوات در برابر گرما و کاهش زمان استفاده از وسایل سرمایشی، اقدام موثر دیگری نداشته اند و تاحدی چشم امید به بازگشت ایران به بازار جهانی انرژی دارند تا بتوانند نیازهای خود را به تاحدودی برطرف سازند.
اما این رویه مطمئنا پایدار نخواهد بود واگر روسیه نتواند ازاین اهرم فشارخود در زمان کنونی به خوبی بهره ببرد،قطع به یقین در کوتاه مدت یا میان مدت این ابزار فشار را با برنامه ریزی موثر اروپا در جایگزینی انرژی مورد نیاز از دست خواهد داد.
مصداق عینی این موضوع را کشورمان تجربه کرد! زمانی که هنوز
تحریم های اعمال نشده بود مسئولان وقت کشورمان مدعی بودند که تحریم نفت امری تبلیغاتی است و هیچ قدرتی نمی تواند نفت ایران را از بازار حذف کند و با حذف ایران از بازار نفت قیمت های نجومی بربازارجهانی حاکم خواهد شد و در این معادله دست برتر با کشورمان خواهد بود.
اما دیدیم که دریک برنامه ریزی تدریجی نفت ایران از بازارجهانی حذف شد و رقبا و همسایگان بازارهای اختصاصی کشورمان را تصاحب کردند و این اهرم فشار خنثی و آسیب آن گریبان گیر اقتصاد ایران شد. اما نکته قابل توجه کسب منافع برای کشورهایی بود که میان اختلافات ایران و آمریکا و غرب هیچ نقشی نداشتند. کشورهایی همچون عراق،قطر،عربستان و حتی روسیه با تحریم نفت ایران به مشتریان و بازاری مضاعف دست یافتند و درآمدهای سرشاری نصیبشان شد.
حال امروز فرصت برای کشورمان مهیا شده است که میان درگیری روسیه با اروپا و آمریکا، ماهی خود را صید کند. داشتن پتانسیل های فراوان درتأمین و ترانزیت انرژی به اروپا فرصتی طلایی است تا ایران بتواند با کمترین هزینه بازارهای از دست رفته را بازیابد و جایگاهی مناسب در حوزه انرژی کسب نماید. این امر مستلزم لحاظ کردن و اولویت بخشی بر منافع ملی و پرهیز از برخی تفسیرهای سیاسی درعرصه سیاست خارجی می باشد.