الزام رعایت پروتکل‌های بهداشتی، مجوزی برای ورود به حریم خصوصی مردم نیست

در مورد عادی‌سازی فعالیت‌های اجتماعی و حضور مردم در محل کار، که طبعا موجب می‌شود مردم از وسائط نقلیه عمومی استفاده کرده و با یکدیگر تماس داشته باشند- هرچند توصیه شده‌اند به رعایت فاصله فیزیکی- ایمنی در حدود یک‌ونیم تا 2 متر- مناقشه‌ها و اختلاف نظرهایی بین مسئولان مختلف وجود دارند، برخی مخالف این بازگشت زودهنگام هستند و برخی به‌عنوان موافق، جامعه‌ای را که دچار بحران اقتصادی و تحریم است، ناگزیر از چنین بازگشتی می‌دانند و از مردم خواسته‌اند، به هر نحوی که می‌توانند مراقب خود باشند. در این میان البته اقشار آسیب‌پذیر جامعه، خواه ناخواه، تهیه نان شب برای خانواده را واجب‌تر از حفظ جان خود می‌دانند و ناگزیر از خانه خارج شده‌اند.
با وجود چنین شرایط سخت و ناگزیر اقتصادی در جامعه، متولیان امر بهداشت، گاه به مردم دستور داده‌اند و گاه از آنان خواهش کرده‌اند موارد ایمنی را رعایت کرده و برای مثال حتما از ماسک استفاده کنند، به‌ویژه هنگام استفاده از مترو.  گویا قراراست شرکت بهره‌برداری مترو در ایستگاه‌های منتخب، که جمعیتی بیش از 500 هزار نفر در آن‌ها تردد می‌کنند، با قیمت یارانه‌ای ماسک در اختیار افرادی که توانایی تهیه آن‌را ندارند قراردهد؛ موردی که در روزهای آغازین شیوع این ویروس قراربود به‌طوررایگان انجام شود و نشد.
اما خبر قابل تامل دیگری که منتشر شده این است که مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه گفته است این شرکت، به‌محض ورود مسافران به ایستگاه‌های مترو، به شماره تلفن همراه هر مسافر پیامک ارسال می‌کند. در این پیامک از مسافران درخواست شده: هنگام ورود به ایستگاه‌ها و قطارهای مترو، فاصله اجتماعی ۱/۵ متری را رعایت کنند و از واگن‌های خلوت استفاده نمایند.
پرسش مهم و قابل تامل مسافران مترو این است که این شرکت، چگونه به شماره تلفن همراه مسافران دسترسی دارد که می‌تواند پیامکی به آنان ارسال کنند؟
چندی پیش و به ‌دنبال شیوع کروناویروس شرکت‌های مختلفی اقدام به طراحی و تولید اپلیکیشن‌های کاربردی برای مقابله با انتقال این ویروس کردند. اپلیکیشن‌هایی که به راحتی می‌توانند وارد حریم خصوصی افرادی که تلفن همراه دارند شوند.
در پی چنین اقدامی محققان و کارشناسان بیش از ۲۵ کشور جهان نامه سرگشاده‌ای منتشر کرده و در آن به دولت‌ها هشداردادند که ازاین تکنولوژی برای زیرنظر گرفتن مردم‌شان سوءاستفاده نکنند. امضاکنندگان نامه معتقدند برخی از این راهکارها منجر به ایجاد سیستم‌هایی می‌شوند که امکان نظارت بی‌سابقه‌ای را بر جامعه و در ابعاد گسترده فراهم می‌آورند.
به نظر می‌رسد احتمالا شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه برای ارسال پیامک به مسافران مترو از چنین اپلیکیشنی استفاده خواهد کرد که در این صورت نگرانی‌های مضاعفی برای شهروندان در رابطه با نفوذ به حریم خصوصی آنان ایجاد خواهد شد.

در تمام شهر و تمام ایستگاه‌های مترو، با بنرهای مختلفی اطلاعات لازم در رابطه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و رعایت فاصله فیزیکی-ایمنی، به مردم ارائه شده است؛ حتی رسانه‌های مختلف مجازی و غیرمجازی نیز مدام در این مورد به مردم هشدار می‌دهند؛ چنان‌که اکنون کمتر کسی در مورد پروتکل‌های بهداشتی و اجتماعی کروناویروس، چیزی نمی‌داند و رعایت نکردن این موارد از سوی برخی، علل دیگری دارد که آن علت‌ها باید بررسی شوند. راه حل همان است که استفاده از ماسک و فاصله ایمنی به هر طریقی اجباری نشود، نه این‌که با استفاده از تکنولوژی، شرکت‌های گوناگون به خود اجازه دهند وارد حریم خصوصی مردم شوند، حتی برای ارسال پیام‌های بهداشتی در مترو.   

a.f.far99@gmail.com