خشکسالی بی‌سابقه در دیار سبلان

*سولماز پورنعمت
روند کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما، زنگ خطر تشدید خشکسالی را به‌طور جدی در استان اردبیل به صدا درآورده به طوری که با فروکش کردن بارش‌ها،سدها نیز خالی شده اند.
در سال‌های اخیر، طبیعت استان اردبیل چهره‌ای متفاوت از همیشه به خود گرفته است. سرزمینِ سرد و سرسبزِ دامنه‌های سبلان که زمانی صدای جویبارها و باران‌های پاییزی در آن می‌پیچید، امروز با خاموشی رودخانه‌ها، گرد و خاک و کاهش چشمگیر ذخایر آبی روبه‌روست. روند نگران‌کننده کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما، زنگ خطر تشدید خشکسالی را به‌طور جدی در سراسر استان به صدا درآورده است.
 ۹۵ درصد اردبیل درگیر خشکسالی است
این پدیده نه‌تنها منابع طبیعی، بلکه اقتصاد، کشاورزی و حتی زندگی روزمره مردم اردبیل را به چالش کشیده است .۹۵ درصد اردبیل درگیر خشکسالی است. بر اساس اعلام اداره‌کل هواشناسی استان اردبیل، بیش از ۹۵ درصد مساحت این استان درگیر درجات مختلفی از خشکسالی بوده و کماکان نیز این وضعیت ادامه دارد.
 بارش‌های استان اردبیل ۷۲ درصد کاهش یافت
مجید کوهی، مدیرکل هواشناسی استان اردبیل در گفت و گو با مهر، از کاهش چشم‌گیر بارندگی‌ها در استان خبر داد و اظهار کرد: میانگین بارش استان از ابتدای سال آبی جاری که از یکم مهر ماه سال ۱۴۰۴ شروع شده است تاکنون، ۴/۸ میلی‌متر بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۸۲ درصد و نسبت به دوره مشابه بلند مدت ۷۲ درصد کاهش یافته است.
 وضعیت نامناسب کوثر، خلخال و اردبیل
وی افزود:شهرستان‌های کوثر، خلخال و اردبیل به ترتیب با کاهش ۱۰۰، ۹۷/۷ و ۹۶/۴ درصدی بارش‌ها نسبت به دوره مشابه بلند مدت، بیشترین کاهش بارندگی‌ها را در سطح استان به خود اختصاص داده‌اند.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل یادآور شد: شهرستان گرمی نیز با ۴۷/۹ درصد کاهش بارندگی کمترین میزان کاهش در سطح استان را تجربه کرده است. در حالی استان اردبیل یکی از کم بارش‌ترین پاییزهای دهه‌های گذشته را تجربه می‌کند که دماهای بالای نرمال نیز در سطح این استان در حال رقم خوردن است که سنخیتی با آبان ماه‌های سال‌های گذشته استان اردبیل ندارد
 تابستان پیش‌رو دشوار خواهد بود
علی حیدری اناری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان اردبیل نیز در این باره در گفت و گو با مهر اظهار کرد: به رغم گذشت بیش از یک ماه از سال آبی جاری بارش‌های مناسبی در استان اتفاق نیفتاده و بدون شک با روند فعلی در تابستان سال آینده با مشکل جدی در تأمین منابع آب آشامیدنی مواجه خواهیم شد.
وی افزود:ورودی سدهای استان به دلیل بارش‌های کم به شدت کاهش یافته و این موضوع می‌تواند در کوتاه مدت هم در بخش‌های مختلف تأمین آب مشکلاتی را ایجاد کند.
 کسری بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی اردبیل
وی همچنین با اشاره به وضعیت فوق بحرانی آبخوان دشت اردبیل بیان کرد:آبخوان دشت اردبیل به طور متوسط ۱۴ متر افت داشته و این دشت هم‌اکنون با کسری بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی مواجه است.
 سدهای استان اردبیل ۲۹ درصد آب دارند
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اردبیل از کاهش حجم ذخیره سدهای این استان خبر داد و گفت: هم‌اکنون از حجم ۵۷۵ میلیون مترمکعبی سدهای منطقه فقط ۲۹ درصد باقی مانده است.
در مجموع، بررسی وضعیت اقلیمی و آبی استان اردبیل نشان می‌دهد که روند کاهش بارندگی‌ها، افزایش دما و افت شدید منابع آب سطحی و زیرزمینی، زنگ خطر یک خشکسالی طولانی‌مدت را به صدا درآورده است. ادامه این روند می‌تواند تبعات گسترده‌ای بر کشاورزی، محیط‌زیست، اقتصاد و زندگی روزمره مردم برجای بگذارد.
بنابراین، ضرورت دارد دستگاه‌های اجرایی، کشاورزان و شهروندان با همکاری و مدیریت هوشمندانه مصرف آب، احیای منابع طبیعی و اجرای طرح‌های سازگاری با کم‌آبی، از تشدید این بحران جلوگیری کنند.