واكسن فايزر و امكاناتي كه به‌صورت بالقوه وجود دارند

پس از تائيد شدن واكسن فايزر توسط سازمان بهداشت جهاني، بسياري از كشورهاي اروپايي و آمريكايي، تزريق اين واكسن را به‌صورت رايگان آغاز كرده‌اند. پيشرو تزريق اين واكسن، انگلستان بود كه از هفته گذشته اين پروسه را آغاز كرده. در عين حال برخي از كشورهاي منطقه نيز يا اين واكسن را پيش‌خريد كرده‌اند يا در حال خريدن آن هستند؛ به گونه‌اي كه برخي از همين كشورها، قرار است بين 25 تا 100 درصد شهروندان خود را به‌صورت رايگان واكسينه كنند.
همه اين‌ها در حاليست كه اتحاديه اروپا، با تاسيس اتحاديه  COVAX، شرايطي خاص را براي كشورهاي فقير فراهم كرده تا اين كشورها نيز بتوانند به شكلي عادلانه از واكسن فايزر يا هر نوع واكسن تائيد شده ديگري استفاده كنند و البته كشورهاي ثروتمند نيز عضو اين اتحاديه هستند تا هزينه اين تسهيلات را فراهم كنند. كشور ما نيز، يكي از اعضاي اتحاديه  COVAX است و همين عضويت، شرايط تهيه اين واكسن را براي كشور ما فراهم مي‌كند. به گفته سخنگوی  COVAX که برنامه دسترسی یکسان کشورها به واکسن کرونا را اداره می‌کند، اوفک (دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی وزارت دارایی آمریکا) مجوزی صادر کرده که موانع قانونی ایران برای خرید واکسن را برطرف می‌کند. بنابراين كشور ما در رابطه با خريد اين واكسن و تبادلات مالي مشكل خاصي ندارد.
اما يكي از موانع مهمي كه برخي مسئولان كشور ما در رابطه با خريد اين واكسن مطرح مي‌كنند، نداشتن هواپيما و امكانات مناسب براي انتقال و نگهداري اين واكسن است، چرا كه هواپيمايي كه بتواند اين واكسن را وارد كشور كند، بايد مجهز به يخچال‌هايي باشد با دماي منهاي 70 درجه و هواپيماهاي كشور ما چنين تجهيزاتي ندارند. اما نكته قابل تامل اين است كه بسياري از كشورهاي توسعه‌يافته نيز پيش از ماجراي كرونا و براي تهيه واكسن كوويد19، چنين تجهيزاتي نداشتند و ناچار شدند براي تامين سلامتي سرمايه‌هاي اجتماعي خود، اين تجهيرات را به هر نحوي كه شده آماده كنند. منظور از آماده كردن تجهيزات هم بدين معنا نيست كه ما بايد اين تجهيزات را بخريم، ما هم مانند برخي كشورهاي ديگر مي‌توانيم اين تجهيزات و حتي هواپيماها را اجاره كنيم. همچنان كه در حال حاضر بسياري از هواپيماهاي برخي شركت‌هاي هواپيمايي داخلي، اجاره‌اي هستند، پس امكان اجاره  و مجهزكردن هواپيما وجود دارد. با وجود تسهيلاتي كه توسط اتحاديه  COVAX فراهم شده، از مسئولان ذيربط انتظار مي‌رود از اين فرصت براي تامين سلامت مردم استفاده كنند. مسلما در داخل كشورهم برخي شركت‌هاي خصوصي و نيز برخي از دانشگاه‌ها و موسسه‌ها، داراي چنين يخچال‌هايي هستند و مي‌توان به‌طور موقت از اين امكانات استفاده كرد.  
کنسرسیوم کواکس اعلام كرده که تمام کشورهای عضو «اگر تا کنون روند پرداخت را طی نکرده باشند در مرحله انجام آن هستند.» مسئولان وزارت بهداشت ایران اوایل ماه مهر اعلام کردند که ایران رسما به عضویت اتحادیه کواکس درآمده وسخنگوی سازمان غذا و دارو هم در آن زمان گفت:«توافقنامه‌ خرید واکسن کووید ۱۹، امضا و به اتحادیه بین‌المللی واکسن، ارسال شده است و گام بعدی تامین پیش‌پرداخت لازم تا ۱۸ مهر مطابق با ۹ اکتبر ۲۰۲۰ است که قاعدتا بانک مرکزی ایران نسبت به تامین این مرحله اقدام خواهد کرد.»

a.f.far99@gmail.com