دركنار توليد مرغ، مديريت توزيع هم مهم است

مدتي است مرغ هم در كنار كالاهاي ديگر، در حال طي كردن سير صعودي قيمت و لاجرم ورود به بازار سياه و درگيرشدن با قيمت آزاد و دولتي است. مشكل كمبود مرغ در كنارعدم مديريت مناسب توزيع، موجب شد مردم از پيش ازعيد سال ۱۴۰۰ تا به امروز در تامين آن دچار مشكل شوند. مشكلي كه در نهايت و با وجود بحران و كوران كروناويروس، آنان را به صف‌هاي طولاني و پرازدحام كشاند. همين عدم توازن در توليد به‌موقع و توزيع نامناسب، كار برخي مسئولان را به‌جايي رساند كه تصميمات مختلف و شتابزده‌اي گرفتند از ارائه مرغ به ازاي هر كارت ملي، تا ممنوع‌الخروج كردن مرغ، ممنوعیت قطعه‌بندی آن و حتي ارائه مرغ سبز-مرغ بدون آنتي‌بيوتيك- و تشکیل قرارگاه ساماندهی مرغ! كه در نهايت موجب ارائه قيمت دستوري و البته گران‌تر شد. اما نكته قابل تامل اين‌كه هيچ‌كدام از اين روش‌ها در نهايت پاسخ لازم را به تلاطم بازار مرغ ندادند. اكنون اما تنها يك پرسش بسيارساده در ميان است؛ مشكل توليد و توزيع مرغ دقيقا چيست؟‌ چه عامل يا عواملي دست‌اندركار بروز چنين مشكل ادامه‌داري در رساندن مرغ به دست مردم شده است؟ چرا روند توليد مرغ، يك روند پايدار نيست و هراز گاهي دچار چنين تلاطم‌هايي مي‌شود؟ گرچه ممكن است كه در چند روزاخير به گفته برخي مسئولان ذيربط مرغ به اندازه كافي توزيع شده باشد، اما هنوز اين بازار مستعد تلاطم‌هاي مختلف است، از كمبود نهاده‌هاي دامي كه منجر به زنده به‌گوركردن ميليون‎هاجوجه‌ها مي‌شود- موردي كه در سال گذشته با آن مواجه بوديم و نتايجش را امروز شاهديم- تا تلاطم در قيمت‌گذاري كه در نهايت موجب گران و گران‌ترشدن مرغ شده و مردم را براي خريد احتياطي-به دليل نگراني از كمبود دوباره و گرانيِ بيشتر- به صف‌ها كشاند.

دركنار توليد مرغ، مديريت توزيع هم مهم است

مدتي است مرغ هم در كنار كالاهاي ديگر، در حال طي كردن سير صعودي قيمت و لاجرم ورود به بازار سياه و درگيرشدن با قيمت آزاد و دولتي است. مشكل كمبود مرغ در كنارعدم مديريت مناسب توزيع، موجب شد مردم از پيش ازعيد سال 1400 تا به امروز در تامين آن دچار مشكل شوند. مشكلي كه در نهايت و با وجود بحران و كوران كروناويروس، آنان را به صف‌هاي طولاني و پرازدحام كشاند. همين عدم توازن در توليد به‌موقع و توزيع نامناسب، كار برخي مسئولان را به‌جايي رساند كه تصميمات مختلف و شتابزده‌اي گرفتند از ارائه مرغ به ازاي هر كارت ملي، تا ممنوع‌الخروج كردن مرغ، ممنوعیت قطعه‌بندی آن و حتي ارائه مرغ سبز-مرغ بدون آنتي‌بيوتيك- و تشکیل قرارگاه ساماندهی مرغ! كه در نهايت موجب ارائه قيمت دستوري و البته گران‌تر شد. اما نكته قابل تامل اين‌كه هيچ‌كدام از اين روش‌ها در نهايت پاسخ لازم را به تلاطم بازار مرغ ندادند. اكنون اما تنها يك پرسش بسيارساده در ميان است؛ مشكل توليد و توزيع مرغ دقيقا چيست؟‌ چه عامل يا عواملي دست‌اندركار بروز چنين مشكل ادامه‌داري در رساندن مرغ به دست مردم شده است؟ چرا روند توليد مرغ، يك روند پايدار نيست و هراز گاهي دچار چنين تلاطم‌هايي مي‌شود؟ گرچه ممكن است كه در چند روزاخير به گفته برخي مسئولان ذيربط مرغ به اندازه كافي توزيع شده باشد، اما هنوز اين بازار مستعد تلاطم‌هاي مختلف است، از كمبود نهاده‌هاي دامي كه منجر به زنده به‌گوركردن ميليون‎هاجوجه‌ها مي‌شود- موردي كه در سال گذشته با آن مواجه بوديم و نتايجش را امروز شاهديم- تا تلاطم در قيمت‌گذاري كه در نهايت موجب گران و گران‌ترشدن مرغ شده و مردم را براي خريد احتياطي-به دليل نگراني از كمبود دوباره و گرانيِ بيشتر- به صف‌ها كشاند.
برخي از توليدكنندگان مرغ، معتقدند واردكنندگان نهاده‌هاي دامي، گاهي به دليل مشكلات زمان‌بري كه در دريافت ارز تخصيصي و در بخش گمرك و نحوه ترخيص كالا وجود دارد، نمي‌توانند نهاده‌ها را به‌موقع به دست توليدكنندگان مرغ برسانند. برخي نيز براين باورند كه واردكنندگاني كه از ارز تخصيصي استفاده مي‌كنند، بخشي از واردات خود را به بازار سياه تزريق مي‌كنند؛ امري كه در نهايت به گران و گاهي كم و ناياب شدن نهاده‌ها مي‌انجامد. اما توليدكنندگان به دو مشكل ديگرهم اشاره مي‌كنند؛ نخست دلالان و قاچاقچيان درتهيه به‌موقع نهاده‌هاي دامي، از واردكنندگان رسمي جلوترند، درجايي‌كه واردكنندگان رسمي درگير دريافت ارزتخصيصي و كاغذبازي‌هاي مختلف با گمرك هستند، قاچاقچيان، خارج از اين گردونه، به‌راحتي نهاده‌ها را وارد كرده و با قيمتي گران در اختيار توليدكنندگان مرغ گوشتي قرار مي‌دهند و دوم، توليد مرغ تنها منوط به نهاده‌هاي دامي نيست و اين صنعت نياز به ويتامين، آنتي‌بيوتيك، واكسن، آب و برق و اجاره هم دارد و در تعيين قيمت مصوب اين موارد كه دچار كمبود و گراني هم هستند نيز بايد در نظر گرفته شوند.
توليدكنندگان اما هنوزنگرانی‌هایی در این خصوص دارند و معتقدند دولت هرچه زودتر بايد در جهت رفع مشکلات مديريتي در زمينه توليد و توزيع اقدامی اساسی انجام دهد؛ به‌ويژه آن‌كه در دوهفته آینده و با شروع ماه مبارك رمضان بازهم با افزایش تقاضا برای این محصول مواجه خواهیم شد.