تولید روزانه ۸ میلیون لیتر بنزین با اکتان بالا در پالایشگاه شازند با استفاده از کاتالیست ایرانی

برای ساخت کاتالیست پرمصرف صنعت پالایش نفت کشور توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی،۲ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و بومی‌سازی این کاتالیست در کشور از خروج سالانه ۷۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کرده است.
به گزارش شانا، صنعت پالایش از مهم‌ترین بخش‌های کشور در مصرف کاتالیست به‌شمار می‌رود و استفاده از آن در واحدهای پیچیده‌تر، برای تولید فرآورده‌های باارزش‌تر مانند بنزین و نفت‌گاز اهمیت بیشتری دارد تا سهم این محصولات را در سبد تولید پالایشگاه‌ها افزایش دهد. تاکنون کاتالیست موردنیاز این صنعت از واحدهای بنزین‌سازی خارج کشور تأمین می‌شد که علاوه بر خروج ارز از کشور، به‌دلیل شرایط تحریم با دشواری‌های فراوانی همراه بود، از این رو با توجه ویژه به ساخت داخل در سال‌های اخیر، بومی‌سازی این کاتالیست‌ها در دستور کار صنعت نفت قرار گرفت.
کاتالیست بومی‌سازی‌شده توسط شرکت شیمیایی بهداش که برای نخستین بار در کشور در واحد ‌RFCC پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند استفاده شده است به‌تازگی رونمایی شد و سالانه ۱۰ هزار تن از این کاتالیست در کشور تولید و مصرف خواهد شد. این کاتالیست که با سرمایه‌گذاری ۲ هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی داخلی‌سازی شده است، برای تولید روزانه ۱۱ میلیون لیتر بنزین در صنعت پالایش کشور به‌کار می‌رود.
کاتالیست تولید داخل هم‌اکنون افزون بر واحد RFCC پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند، در واحد FCC پالایشگاه آبادان نیز استفاده شده است و به‌زودی در پالایشگاه‌های اصفهان و تهران نیز استفاده می‌شود. ساخت کاتالیست ایرانی در صنعت پالایشگاهی کشور علاوه بر خودکفایی در تولید این محصول باارزش، استفاده از دانش فنی بومی و اشتغال‌زایی
۴۰۰ نفر در کشور را به‌دنبال داشته است. مجید رجبی، مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند اخیراً در آیین رونمایی از کاتالیست واحد RFCC از رونمایی کاتالیست واحد RCD پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند در آینده نزدیک خبر داد.
 تولید روزانه ۸ میلیون لیتر بنزین با اکتان بالا با استفاده از کاتالیست ایرانی
واحد RFCC پالایشگاه امام‌خمینی (ره) شازند با ظرفیت ۹۴ هزار و ۳۷۰ بشکه در روز به‌منظور تولید بنزین، گاز مایع و دیزل سبک طراحی و ساخته شده است. در این واحد از فرآیند شکست کاتالیستی بستر سیال استفاده شده و هم‌اکنون بزرگ‌ترین واحد پالایشگاهی شکست کاتالیست بستر سیال در کشور است.
این واحد به‌منظور تولید حداکثر بنزین طراحی شده است، به‌نحوی که قادر به تولید روزانه ۸ میلیون لیتر بنزین با عدد اکتان بالاست. این بنزین به‌عنوان بنزین با استاندارد یورو ۴ پس از تصفیه هیدروژنی در واحد CGH به بازار عرضه می‌شود.
واحد RFCC از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین واحدهای عملیاتی شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند است. مهم‌ترین محصول این واحد بنزین، گاز مایع و پروپیلن محصولات فرعی این واحد است.
 حمایت پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند از شرکت‌های داخلی
یکی از گلوگاه‌های اصلی RFCC تأمین کاتالیست آن است که اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشور، تدوام و حفظ تولید را با چالش‌ها و موانع جدی روبه‌رو کرده بود و از این رو، پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند با هدف گره‌گشایی از این چالش جدی و استقلال کشور در زمینه تولید این نوع کاتالیست، برنامه‌ای جدی ترسیم و با میدان دادن به شرکت‌های بومی و دانش‌بنیان، ‌این کاتالیست را بومی‌سازی کرد و با افزودن برگ زرین دیگری بر کارنامه افتخارات صنعت عظیم نفت کشور، ‌ اثر تحریم را بر این واحد راهبردی خنثی ساخت.
 تأمین نزدیک به ۸۵ درصد کاتالیست و جاذب‌های موردنیاز پالایشگاه نفت شازند از سازندگان داخلی
سابق بر این کاتالیست واحد RFCC از خارج و عمدتاً از کشورهای چین، آلمان و روسیه تأمین می‌شد. از این رو علاوه بر خروج ارز از کشور، ‌وقت و انرژی بسیاری از متخصصان و مدیران این شرکت مصروف تأمین این نیاز می‌شد.
شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند با پذیرش ریسک از سوی متخصصان این شرکت و استفاده مؤثر از توان و تجارب کارشناسان داخلی خود، یکی از پیشگامان تهیه کاتالیست از شرکت‌های داخلی بوده و اتخاذ استراتژی‌ بومی‌سازی کاتالیست‌های موردنیاز این شرکت به تأمین نزدیک ۸۵ درصد کاتالیست‌ها، جاذب‌ها و مواد شیمیایی مصرفی از سوی تولیدکنندگان داخلی انجامیده است. این اقدام، گام بزرگی به‌منظور خودکفایی و خروج از وابستگی به شرکت‌های خارجی به‌شمار می‌رود و صرفه‌جویی ارزی بالایی در پی داشته و برای ۸۰۰ نفر اشتغال ایجاد کرده است.
 ویژگی‌های کاتالیست بومی‌سازی‌شده ایرانی
کاتالیست بومی‌سازی‌شده واحد RFCC در مقایسه با مشابه خارجی، از استانداردها و کیفیت بالایی برخوردار است و پارامترهای رقابت‌پذیری لازم را دارد.
ریسک تهیه این کاتالیست از خارج از کشور بسیار بالا بود و در صورت بومی‌سازی نشدن مشکلات فراوانی را در پی داشت، همچنین تهیه نشدن به‌موقع نیز محتمل بود و کاهش تولید روزانه ۸ میلیون لیتر بنزین، ۱۵۰۰ تن گاز مایع و ۵۰۰ تن پروپیلن از پیامدهای ناگوار آن به‌شمار می‌رفت.
کاتالیست تولید داخل در مجموع قابل رقابت با نمونه‌های چینی است و تداوم و تکرار استفاده از نمونه بومی‌سازی‌شده آن می‌تواند به تقویت بیش از پیش پارامترهای فنی این محصول ایرانی و در نتیجه برندسازی آن منتج شود.
عملیات بارگیری و به‌کارگیری کاتالیست ایرانی به‌عنوان کار مشترک گروهی بین شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند و شرکت تولیدکننده شیمیایی بهداش اجرایی شده است و شرکت شیمیایی بهداش به‌عنوان تولیدکننده این کاتالیست، در همه مراحل بارگیری تا به‌کارگیری همراه پالایشگاه نفت امام‌خمینی (ره) شازند بوده است.