تکیه بر توان داخلی؛ از توسعه صنعت پتروشیمی ایران تا صدور خدمات فنی و مهندسی

روند توسعه صنعت پتروشیمی همچون بخش‌های مختلف اقتصادی کشور با اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه ایران تحت تأثیر قرار گرفت، اما وزارت نفت دست روی دست نگذاشت و با تکیه بر توان متخصصان و صنعتگران داخلی، همکاری با شرکت‌های ایرانی، فناور و دانش‌بنیان را گسترش داد، به‌طوری‌که نه‌تنها مسیر توسعه صنعت پتروشیمی ایران هموار شده، بلکه با توسعه دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، زمینه توسعه بازار محصولات پتروشیمی، همچنین صدور خدمات فنی و مهندسی و کاتالیست‌ها به کشورهای همسو و همراه فراهم شده است.
به گزارش شانا، همسو با این هدف، مرکز خودکفایی صنعت پتروشیمی نیز به‌منظور استفاده حداکثری از همه ظرفیت‌های علمی و پژوهشی کشور در مسیر توسعه صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی شد. این مرکز با هدف ارتقای بهره‌مندی از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، سازندگان داخلی و دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، با تجمیع فعالیت‌های ساخت داخل تجهیزات و لوازم یدکی مورد نیاز صنعت، فهرست بلند منابع (AVL) صنعت پتروشیمی و توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان آغاز به فعالیت کرد.
از این رو، صنایع پتروشیمی در دولت سیزدهم از جمله هلدینگ‌های پتروشیمی، اسناد همکاری بسیاری با کشورهای خارجی و داخلی امضا کردند که هم‌زمان با دومین سالروز آغاز به‌کار دولت سیزدهم به بعضی از قراردادها و تفاهم‌نامه‌های مهم اشاره می‌شود.
قرارداد بازسازی و نوسازی پتروشیمی‌های فراسرزمینی: نخستین قرارداد بازسازی و نوسازی پتروشیمی‌های فراسرزمینی پس از بحث پالایشگاه‌های فراسرزمینی در دولت سیزدهم ۲۳ خردادماه امسال امضا شد. بر این اساس شرکت ایرانی در قالب این قرارداد تعمیر بخشی از واحدهای یک مجتمع آمونیاک ونزوئلا را انجام خواهد داد و با شراکت در فروش محصولات این مجتمع، بازپرداخت سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد.
صادرات خدمات فنی‌ مهندسی و تجهیزات ایرانی با تعمیر این مجتمع انجام خواهد شد و این موضوع کمک بسیار زیادی به دیگر خدمات فنی مهندسی و تجهیزات و کالاها و تجارت شرکت‌های خصوصی ایرانی در سطح بین‌الملل خواهد کرد. مذاکرات درباره‌ مجتمع‌های دیگر پتروشیمی ونزوئلا برای فعال کردن ظرفیت بخش خصوصی ایرانی به‌منظور صادرات خدمات فنی مهندسی و تجهیزات به این مجتمع‌های پتروشیمی ونزوئلا در حال انجام است.
همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه صنایع پتروشیمی: تفاهم‌نامه همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و اتحادیه صنایع شیمیایی روسیه در خصوص تبادل دانش‌فنی و همکاری‌های دانش‌بنیان در حوزه تجهیزات صنایع پتروشیمی در خردادماه ۱۴۰۱ به امضای مرتضی شاهمیرزایی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و رودکوویچ به نمایندگی از طرف ایوانف رئیس اتحادیه صنایع شیمیایی روسیه رسید، همچنین با گسترش دیپلماسی انرژی وزارت نفت دولت سیزدهم، کاتالیست‌های ایرانی به کشورهای همسایه و منطقه از جمله روسیه صادر شد که با موفقیت در حال استفاده در مجتمع‌های پتروشیمی روسیه هستند.
سرمایه‌گذاری هلدینگ‌های پتروشیمی در توسعه میدان‌های نفت و گاز: تفاهم‌نامه ۳ میلیارد دلاری شرکت ملی نفت ایران با هلدینگ‌های پتروشیمی در بیست‌وششمین نمایشگاه نفت (۱۴۰۱) به‌منظور توسعه میدان‌های نفت و گاز، امضا شد. بر اساس این تفاهم‌نامه‌ها، هلدینگ‌های پتروشیمی با سرمایه‌گذاری در توسعه میدان‌های نفتی و گازی گامی بلند برای تأمین خوراک پایدار واحدهای پتروشیمی و توسعه این صنعت برداشتند.
توسعه پایین‌دست پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی: سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در حاشیه نمایشگاه بیست‌وهفتم نفت (۱۴۰۲) پنج قرارداد و تفاهم‌نامه‌های همکاری همسو با توسعه صنعت پتروشیمی امضا کرد. قرارداد اجرای طرح توسعه بوتادین و رافینت بین سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و شرکت پتروشیمی تخت جمشید و قرارداد اجرای طرح تولید فرمات سدیم بین سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و یک سرمایه‌گذار چینی امضا شد.
افزون‌ بر این، سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی تفاهم‌نامه زنجیره بوتیلن را با شرکت پتروشیمی شیخ بهایی، تفاهم‌نامه همکاری احداث طرح تولید متیل متاکریلات و پلی‌متیل متاکریلات را نیز با شرکت انتخاب سپهر آسیا و تفاهم‌نامه همکاری احداث پارک اقماری در منطقه ماهشهر را به‌منظور ساخت دموپلنت‌های صنعت پتروشیمی با پارک فناوری و نوآوری نفت و گاز منعقد کرد.
اعتماد تاپیکو به داخلی‌ها: هشت قرارداد و تفاهم‌نامه همکاری شرکت‌های پتروشیمی زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو) ۲۸ اردیبهشت‌ماه امسال در حاشیه دومین روز از بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی امضا شد.
تفاهم‌نامه MC پروژه کلرآلکالی پتروشیمی غدیر با شرکت تدبیر و فن‌آسیا، قرارداد مهندسی، خرید، اجرا و راه‌اندازی بویلر ۲۰ تنی هیدروژن سوز پتروشیمی فن‌آوران با شرکت تأسیساتی ساختمانی پاکمن، تفاهم‌نامه مطالعات بهینه‌سازی و توسعه زنجیره ارزش متانول و اسیداستیک پتروشیمی فن‌آوران با شرکت دانش‌بنیان مبتکران فناور گستر اکسین در پردیس دانشگاه صنعت نفت و تفاهم‌نامه لیسانس MTO پتروالفین پتروشیمی فن‌آوران با شرکت دالیان چین امضا شد.
افزون‌ بر این، تفاهم‌نامه مطالعه احداث مینی ال‌ان‌جی پتروشیمی خراسان با پژوهشگاه صنعت نفت، تفاهم‌نامه استحصال اسیدسولفوریک از پساب پتروشیمی شیمی‌بافت با شرکت دانش‌بنیان نیکوفروزان تابان، تفاهم‌نامه همکاری مشترک برای انجام تمامی خدمات مشاوره‌ای، مطالعاتی، آزمایشگاهی، مدیریت خوردگی و... تکین‌کو با پژوهشگاه صنعت نفت، تفاهم‌نامه احداث یک واحد توسعه‌ای در پتروشیمی آبادان با پتروشیمی مارون امضا شد.
توانمندسازی نیروی انسانی: تفاهم‌نامه همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی و وزارت آموزش و پرورش با هدف توانمندسازی و ایجاد مهارت نیروی انسانی در حاشیه بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی امضا شد. این تفاهم‌نامه به‌منظور توانمندسازی و ایجاد مهارت نیروی انسانی و ایجاد فرصت‌های شغلی و تربیت نیروی کار حرفه‌ای در سطح ملی و بهبود مستمر فضای کسب‌وکار همسو با توسعه و گسترش و اعتبارسنجی به آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی با توجه به اصل ۶ سند تحول بنیادین وزارت آموزش و پرورش امضا شد.