حمل و نقل عمومی برای مردم چه توجیهی دارد

در بحث مدیریت شهری و مدیریت انرژی موضوع حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از اصلی ترین زیرساخت های تحقق برنامه ها و چشم اندازهای مختلف در این حوزه تلقی می شود. اگر امروز می بینیم که در کشورها و شهرهای پیشرفته و فوق پیشرفته دنیا که تولیدکننده بهترین و با کیفیت ترین خودروهای پاک در جهان شناخته می شوند، مردم با حمل و نقل عمومی تردد می کنند صرفاً به خاطر داشتن زیرساخت های کافی و البته با کیفیت در حوزه حمل و نقل عمومی است.
شاید گفته شود بحث فرهنگ سازی در این زمینه باید اولویت باشد، اما درجواب باید اذعان داشت وقتی حمل و نقل عمومی کافی و یا با کیفیت نباشد چطور می توان جامعه را توجیه کرد که از مترو و اتوبوس و تراموا و تاکسی استفاده کنند؟!.
بشر امروزی به دنبال بهره گیری از بهترین و باکیفیت ترین امکانات برای گذران زندگی خود است. نمی توانید انتخاب و کیفیت را از او بگیرید و نسخه ای را درقالب فرهنگ سازی به خوردش دهید.
متأسفانه این عارضه در کشور ما شدیداً آسیب رسان و پرهزینه گردیده است. ناگفته نماند تلاش ها و اقدامات بسیاری طی سال های گذشته در راستای گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی کشور صورت گرفته اما مشکل اصلی عدم مطابقت و کفایت خدمات با نیازهای جامعه است که موجب نارضایتی و انتقاد می گردد.
در همین راستا ما نمی توانیم مردم را به عدم استفاده از خودروهای شخصی قانع کنیم. چرا که ناوگان حمل و نقل درون شهری ما اعم از مترو و اتوبوس که بیشترین بار جابه جایی را به دوش می کشند، از یکسو دچار کمبود به لحاظ کمی هستند و از سوی دیگر به سبب قدیمی بودن و استفاده بیش از حد دچار ضعف شدید کیفی گردیده اند.
به عنوان مثال در این گرمای طاقت فرسای تابستان بسیاری از اتوبوس های ما از سیستم سرمایشی برخوردار نیستند. مردم مجبورند به صورت فشرده در کنار هم بایستند تا درون اتوبوس جا شوند. حال تصور کنید چه وضعیتی به لحاظ بهداشتی در این دمای بالای اتوبوس و نبود سیستم تهویه رخ خواهد داد!.
درون مترو نیز همینطور به سبب عدم تناسب تعداد مسافرین با واگن های قطار، افراد مجبورند خود را هرطور که شده درون قطار جای دهند تا به موقع به امورات خود برسند. علیرغم اینکه درون مترو هوا مناسب تر است اما شدت تعریق بدن افراد درون واگن ها فضای نامطبوع ایجاد می کند.
حال در چنین شرایطی استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی برای کارمندان و دانشجویان و دیگر اقشار جامعه چه توجیهی دارد. چه جذابیت و ارزش افزوده ای به لحاظ رفاهی و حتی اقتصادی برای مردم وجود دارد که خودروی شخصی خود را با کولر روشن استفاده نکنند، و به جای آن در زیر آفتاب داغ تابستان درصف اتوبوس بایستند و آنچنان فشرده درون واگن ها بهم بچسبند که حتی قادر به مرتب کردن لباس خود نباشند!.
متأسفانه هربار که درمورد ناوگان حمل و نقل عمومی بحث می شود مسئولان مربوطه به بدهی ها و معوقات بودجه ای دولت اشاره می کنند، که البته حق هم دارند. چرا که تاوقتی بودجه و سرمایه ای نباشد که نمی توان اتوبوس نو خرید و یا واگن تولید کرد.
اگر نیمی از کمک ها و تسهیلاتی که دولت و بانک ها برای جبران بدهی ها و نجات خودروسازان داخلی پرداخت می کنند را به توسعه و افزایش کمی و کیفی ناوگان حمل و نقل عمومی اختصاص دهیم، قطعاً وضعیت کشور به لحاظ مدیریت هزینه ها در حوزه ترافیک و مصرف سوخت برطرف خواهد شد.