راه‌اندازی واحد تولید الکل چرب برای نخستین بار در خاورمیانه

معاون تولید شرکت اکسیر ایرانیان از پیش‌راه‌اندازی پروژه گوگردزدایی از نفت سفید هلدینگ پتروپالایشی اصفهان در بهمن ماه سال جاری و سود سالانه ۱۰۰ میلیون دلاری واحد تولید الکل چرب به‌عنوان خوراک واحدهای تولیدکننده شوینده در کشور خبر داد.
شرکت پتروپالایش «اکسیر ایرانیان» به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های هلدینگ‌ بزرگ پتروپالایشی اصفهان در سال ۱۴۰۱ به‌منظور استفاده بهینه از محصولات پالایشگاه اصفهان و افزایش کیفی محصولات تولیدی مطابق با استانداردهای بین‌المللی روز دنیا و تبدیل محصولات به نفت سفید باکیفیت و دیگر فرآورده‌های با ارزش تأسیس شد. این شرکت اجرای پروژه‌های KHT (گوگردزدایی از نفت سفید)، واحد الکیلاسیون (LAB)، واحد اسیدسولفوریک (LABSA) را به‌عهده دارد. در نشستی با مدیران این شرکت پتروپالایشی از آخرین وضع پیشرفت پروژه‌ها و رویکرد تخصصی این شرکت جویا شدیم که می‌خوانید.
شرکت پتروپالایش اکسیر ایرانیان در افق ۱۴۰۵ پیش‌رو، پیشتاز خلق زنجیره ارزش فرآورده‌های پایه‌ نفت سفید در منطقه خاورمیانه و تولید الکل‌های چرب با کاربری مواد شوینده، مواد آرایشی، نساجی و چرم‌سازی، کشاورزی و رنگ شده و پروژه‌های این شرکت به‌منظور توسعه صنایع پایین دستی و ایجاد ارزش افزوده فرآورده‌های نفتی اجرایی شده است.
واحد KHT یا تصفیه هیدروژنی نفت سفید، با هدف حذف ناخالصی‌های موجود در برش نفت سفید (که بیشتر گوگرد و نیتروژن است) و بالابردن کیفیت سوخت راه‌اندازی شده است. این پروژه علاوه بر کمک به تولید کامل سوخت دیزل پالایشگاه با استاندارد
یورو ۵،‌ توسعه محصولات زنجیره پائین‌دستی نفت سفید را نیز به دنبال دارد. این پروژه علاوه بر کمک به تولید کامل سوخت دیزل پالایشگاه با استاندارد یورو ۵،‌ توسعه محصولات زنجیره پائین‌دستی نفت سفید را نیز به دنبال دارد.
 کاهش گوگرد نفت سفید پالایشگاه اصفهان به کمتر از یک پی‌پی‌ام
سیدجواد موسوی، معاون تولید شرکت اکسیر ایرانیان درباره روند فعالیت این شرکت و  وضع پروژه‌های این شرکت می‌گوید: «این پروژه ملی به دو بخش عملیاتی تقسیم شده است. در طرح ابتدایی، بلندینگ نفتا به عنوان خوراک ورودی با ظرفیت ۱۲ هزار بشکه در روز وارد مشود. اصلی‌ترین تجهیز این واحد راکتور هیدروژناسیون است که در آن میزان گوگرد موجود در خوراک نفتا از ۹۰۰ پی‌پی‌ام به کمتر از ۱۰ پی‌پی‌ام کاهش می‌یابد. علاوه بر اقدامات مفید زیست‌محیطی جهت تهیه سوخت تصفیه شده،‌ سودآوری این طرح در حدود ۴۰ میلیون دلار در سال برآورد شده است.
در بخش دوم پروژه که تولید نهایی است، خوراک ورودی با ظرفیت ۳۱ هزار بشکه در روز منجر به تولید روزانه ۱۶ هزار بشکه نفت سفید خواهد شد. در فرایند گوگردزدایی، ترکیبات گوگرددار موجود به کمک گاز هیدروژن و کاتالیست‌های مناسب جداسازی می‌شود و در نهایت گوگرد به صورت گوگرد جامد یا اسیدسولفوریک و سپس محصولات با ارزش افزوده بالا تولید می‌شود. جداسازی ترکیبات گوگرد از گاز هیدروژن نیز ازسوی واحد آمین انجام می‌شود و در نهایت گوگرد موجود در خوراک نفت سفید از ۳ هزار پی‌پی‌ام به کمتر از ۱ پی‌پی‌ام کاهش می‌یابد. با توجه به این که با راه‌اندازی کامل واحد امکان تولید کل محصول دیزل پالایشگاه با استاندارد یورو ۵ فراهم می‌شود، سودآوری این طرح در حدود ۶۰ میلیون دلار در سال برآورد شده است.»
 سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیون دلاری برای افزایش کیفی محصول نفت سفید پالایشگاه اصفهان
وی می‌افزاید: «شرکت اکسیر ایرانیان به صورت تخصصی در رابطه با توسعه زنجیره ارزش نفت سفید فعالیت کرده و دو پروژه KHT، تصفیه هیدروژنی از نفت سفید و پروژه الکل چرب را هدایت و راهبری می‌کند. مطالعات امکان‌سنجی این پروژه ملی انجام شده و طبق برنامه زمانبندی در حال پیشرفت است. تا پایان بهمن ماه امسال و مصادف با ایام مبارک دهه فجر انقلاب اسلامی این واحد پیش‌راه‌اندازی شده و تا یک سال آینده نیز به طور کامل پروژه راه‌اندازی خواهد شد.»
معاون تولید شرکت اکسیر ایرانیان درباره دستاوردهای این پروژه می‌گوید: «در بخش زیادی از اجرای پروژه به‌ویژه در بخش حمل‌ونقل، تجهیزات راه‌ و ترابری و ساخت از توان شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ استفاده کردیم. نخستین سیستم کنترل بومی‌سازی‌شده ایرانی ساخت شرکت مشعل‌پویا در این پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ تکمیل این طرح همچنین موجب می‌شود کل سوخت تولیدی دیزل پالایشگاه با استاندارد یورو ۵ تولید شود. هم‌اکنون از حدود ۱۴۰ هزار بشکه در روز گازوئیل تولیدی در پالایشگاه، حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز یورو ۵ و ۴۰ هزار بشکه معمولی که با راه‌اندازی کامل این واحد، افزون بر تولید نفت سفید با استاندارد روز، نفت‌گاز تولیدی در پالایشگاه نیز به‌طور کامل با استانداردهای یورو ۵ تولید خواهد شد.»
موسوی مقدار سرمایه‌گذاری موردنیاز ابتدایی این پروژه را حدود ۴۰ میلیون دلار اعلام می‌کند و می‌افزاید: «۲۶ میلیون یورو از این مقدار، مربوط به خرید تجهیزات آماده و بقیه هزینه تکمیل و راه‌اندازی پروژه است. ظرفیت اسمی واحد (KHT) روزانه ۳۱ هزار بشکه و ترکیبی از نفت سفید و نفتا است.»
 تولید ۵۰ هزار تن الکل چرب صنعتی برای نخستین بار در ایران و خاورمیانه
آلکیل بنزن خطی ترکیبی شیمیایی است که به اختصار LAB شناخته می‌شود، خوراک اصلی این واحد توسط واحد KHT تأمین شده که ماده اولیه تولید مواد شوینده سازگار با محیط زیست است.
داوود سیدی، مشاور شرکت پتروپالایش اکسیر ایرانیان درباره پروژه واحد تولید الکل چرب می‌گوید: «الکل‌های چرب از مواد اولیه تولید شوینده‌های سازگار با محیط زیست است؛ الکل چرب منابع مختلفی دارد که منابع قیمتی آن نفت، مشتقات گاز و منابع طبیعی است. تولید الکل‌های چرب از نفت سفید از پروژه‌های مهم این شرکت است. واحد کی‌اچ‌تی سال آینده با ظرفیت ۳۱ هزار بشکه در روز به بهره‌برداری می‌رسد. در این واحد یک برش نفت سفید تصفیه و ناخالصی‌های ترکیبات گوگردی و نیتروژنه حذف می‌شود و پس از تصفیه و حذف ناخالصی‌ها، وارد واحدهای پایین‌دستی می‌شود که نخستین واحد، واحد تولید نرمال پارافین است. بعد از این مرحله، آروماتیک الفین تولیدشده جداسازی و در نهایت در دو خط مجزا، منجر به تولید محصولات LAB و الکل‌های چرب می‌شود.»