۲۰۲۳، سالی با پایان تلخ و خونین برای خاورمیانه

سال نو میلادی درحالی آغاز شد که در پشت سرش تحولاتی تلخ و خونبار را دارد و همواره نگاه به سال 2023 یادآور جنگ و خونریزی خواهد بود. در سال میلادی که گذشت تشدید درگیری ها در اوکراین موجب آواره شدن هزاران نفر از مردم این کشور گردید و تلفات جانی نظامیان و غیرنظامیان روسی و اوکراینی بسیاری از خانواده ها را داغدار نمود. دراین سال شدت درگیری های نظامی و سیاسی میان غرب به عنوان حامی اوکراین و روسیه افزایش یافت و شدت تحریم ها علیه مسکو به اوج رسید و موجب چرخش سیاست های جهانی در شرق جهان بودیم.
روس ها برای اثبات قدرت خود به غرب و حفظ جایگاه اقتصادی در مبادلات جهانی به سمت خاورمیانه آمدند و سطح روابط با ایران و کشورهای عربی را ارتقا دادند تا موازنه ای جدید را در این منطقه در مقابل با قدرت های غربی و به خصوص آمریکا ایجاد کنند. این پازل جدید روس ها با همکاری چین تکمیل شد و هند نیز بخشی از این موازنه جدید را عهده دار گردید تا اقتصاد روسیه بتواند خود را در برابر تحریم های غرب سرپا نگه دارد.
دربین تغییر و تحولات اسرائیل برای خود برنامه ای را برای عادی سازی روابط با اعراب تنظیم نموده بود و قدم به قدم آن را پیش می برد و به مرحله ای رسیده بود که عربستان را نیز با خود همراه سازد. اما به یکباره "شنبه سیاه" هفتم اکتبر 2023 تمامی معادلات جهانی را برهم زد. حمله حماس از نوار غزه به سرزمین های اشغالی و غافلگیری نظامیان صهیونیستی و کشته و اسیر شدن صدها نفر از نظامیان و غیرنظامیان اسرائیلی، موجب فوران آتشفشان خاورمیانه گردید.
آمریکا و غرب مجبور به تغییر مسیر از اوکراین به سمت تل آویو گردیدند و هزینه های سنگین مالی و نظامی و سیاسی را از بابت حمایت از رژیم صهیونیستی متقبل شدند. اسرائیل غزه را با خاک یکسان کرد و مردم بی پناه را آماج سنگین ترین حملات نظامی در تاریخ درگیری ها در سرزمین های اشغالی نمود.
اما دامنه این آتش در غزه باقی نماند و از یکسو به لبنان و از سوی دیگربه یمن سرایت کرد. نیروهای حزب الله لبنان به صورت روزانه اما کنترل شده با ارتش اسرائیل تبادل آتش دارند و حوثی های یمن نیز علناً عبور و مرور را برای کشتی های تجاری اسرائیلی و یا به مقصد بنادر رژیم صهیونیستی را مورد حمله و توقیف قرار می دهند. آمریکا مجبور به گسترش حضور نظامی خود در منطقه گردیده است و با آوردن چند ناو جنگی خود به مدیترانه و دریای سرخ و ایجاد ائتلافی نظامی برای مقابله با حوثی ها درصدد کنترل شرایط به نفع اسرائیل با استفاده از قدرت نظامی است.
اما کیست که نداند روشن شدن آتش جنگ در خاورمیانه بنابر تجارب اخیر در کشورهای مختلفی همچون عراق، افغانستان، سوریه و یمن هیچگاه خاموش نمی شود و دامنه آن مدام از منطقه ای به منطقه دیگر و از کشوری به کشور دیگر منتقل می گردد. 2023 را باید سال شخم زدن مشکلات و اختلافات در خاورمیانه دانست که با درگیری میان حماس و اسرائیل تمام زخم ها و بحران را نمایان ساخت و ادامه آن را برای سال 2024 به ارث گذاشت. میراثی که مدام بوی درگیری و جنگ از آن مشام می رسد و سیر تحولاتش هر روز کشورهای بیشتری را برای درگیری با یکدیگر به ورطه نزاع می کشاند.
اگر آتش جنگ و درگیری در سال 2023 دامن ایران را نگرفت، موهبتی بود که عقلانیت و رویکرد منطقی کشوردر عرصه سیاست خارجی برای عدم ورود مستقیم به آتش جنگ غزه آن را رقم زد. اما سال 2024 میلادی در حالی آغاز شده است که آتشفشان جنگ در خاورمیانه روشن شده است و مشخص نیست فوران دوباره و چند باره آن در سال جدید چه اتفاقات و تحولاتی را رقم بزند. به طور قطع با توجه به دشمنی با ایران در منطقه این فرصت را به دشمنان می دهد تا ما را به سمت
چالش های بزرگ تر هول دهند، اما امیدواریم در این سال جدید عقلانیت و مصلحت اندیشی ما در سیاست خارجی و کنترل میدان درگیری ها به گونه ای رقم بخورد که از این آتش روشن شده درامان بمانیم.