میراث موزه ها امانتی ملی است

یکی از حسرت های بزرگ گردشگران ایرانی در سفر به اروپا در بازدید از موزه ها بزرگ و بین المللی جهان شکل می گیرد. جایی که بیشترین فضای موزه های بزرگ جهان به تاریخ و تمدن ایران اختصاص داده می شود و بازدیدکنندگان ایرانی آثاری در آن مشاهده می کنند که با رگ و ریشه و اصالت تمدنی آنها گره خورده است؛ اما از دسترس کشورمان خارج است و کشورهای دیگر آن را تصاحب کرده اند و از آن برای جلب توریست استفاده می کنند. (البته برخی هم براین باورند که با وضعیت حفظ و نگهداری از آثار تاریخی و میراث فرهنگی کشور، همان بهتر که این آثار در موزه های خارجی قرار گرفته اند و به بهترین وجه ممکن از آنها نگهداری می شود!)
متأسفانه طی سال های گذشته بحث وضعیت بحرانی میراث ملی و فرهنگی ما از ابنیه های باستانی گرفته تا موزه های مختلف و حتی در دل پایتخت به گونه ای رقم خورده است که منجر به پرونده های قضایی گردیده است!. وضعیت نامناسب ما در این حوزه به گونه ای است که دیگر بحث نگهداری نامناسب مطرح نیست و بعضاً سواستفاده از آنها و خروج از موزه ها و بعضاً سرقت آنها رقم می خورد.
بحث ناپدید شدن تابلوی مظفرالدین شاه، فرش های سعد آباد، تابلوهای موزه امام علی(ع) و... موجب از دست رفتن میراث ملی و ماندگار کشورگردیده است و هرگاه که اثری از دست می رود تکه ای از تن وجان ایران کنده می شود و مورد سوء استفاده قرار می گیرد.
این مسئله را می توان از لحاظ مختلف مورد پیگیری قرار داد و مسئولان مربوطه را مورد بازخواست نمود. چطور ممکن است یک تابلوی قیمتی یا یک تخته فرش یا آثاری دیگر به راحتی از مخازن و یا موزه ها خارج شود و بعد ما به دنبال تشکیل پرونده برای آنها باشیم و متهمان هم گریخته باشند و اثر هم در گالری ها و حراج های عربی و اروپایی چوب حراج  بخورند.
 آیا کسانی که متولی امر هستند نسبت به امانتی ملی و جاودانه که در نزد آنهاست اطلاع دارند و متوجه هستند هرگونه کوتاهی در این زمین فاجعه ملی برای میراث کشور برای نسل هایی است که در این جغرافیا زندگی کرده اند و زندگی خواهند کرد.
انتظار عمومی و مطالبه مردم این است که دستگاه های انتظامی و قضایی در سطح داخلی و بین المللی پیگیر این کوتاهی ها و تخلفات باشند. اما پیش از آن نیاز ضروری کشور به یک نگرش آسیب شناسانه در حوزه موزه ها و حفظ میراث فرهنگی است. اهمیت این موضوعات به قدری بود که ما برای مدیریت آن یک وزارتخانه تشکیل دادیم.
فقط باید به این مسئله توجه داشت که هر یک صفحه کاغذ، یک خشت گلی، یک تابلو یا یک تخته فرش در بطن خود شناسنامه ای از تمدن و فرهنگ این مرز و بوم دارد. اگر نسبت به آن بی اهمیت باشیم در حقیقت نسبت به هویت تمدن باستانی خود بی اهمیت بوده ایم.
البته ناگفته نماند خوشبختانه در سالهای اخیر کارهای بسیار ارزشمندی در سازمان میراث فرهنگی و زیرشاخه های اداری این نهاد صورت گرفته است و با توجه به مدیریت جدید و انجام کارها به صورت درست و  کارشناسانه مورد توجه و اهمیت واقع شود تا آسیب های جبران ناپذیری را شاهد نباشیم.