افول صنعت حمل و نقل هوایی کشور و تبعات آن

یکی از چالش های ماندگار کشور در ادوار مختلف مسئله حمل و نقل هوایی است . متأسفانه این موضوع هیچگاه به صورت اساسی مورد توجه قرار نگرفت و متأسفانه تبدیل به ابزاری سیاسی و اعمال فشار بر کشورمان گردیده است. اما حقیقتاً مردم باید با این وضعیت چه کار کنند.
جدای از اینکه در زمان و فرصت های مناسب نتوانستیم ناوگان هوایی خود را به روزرسانی کنیم، امروز با تحریم ایرلاین های ایرانی از سوی اتحادیه اروپا وضعیت به شدت برای مردم سخت و هزینه هایی بسیار سنگینی را متقبل می شوند.
اگرچه تاکنون نیز خدمات مسافری چه در ابعاد داخلی و خارجی به مسافران در حد حداقلی بود، اما در وضعیت کنونی شرایط بسیار سخت شده است. سابق بر این برخی ایرلاین های امارتی و ترکی با قرار دادن پروازهایی به ایران مسافران را به مقصد اروپا و آمریکا منتقل می کردند. البته در برخی پروازها مسافران در ایران سوار بر پروازهای خارجی می شدند و در سالن ترانزیت فرودگاه یکی از همسایگان جنوبی همچون امارات توقفی کوتاه داشتند و با پرواز دیگری به مقصد می رسیدند.
اما هم اکنون برای سفر به اروپا و آمریکا باید با پروازهای ایرانی به یکی از کشورهای همسایه رفته و در آنجا با پرداخت هزینه ای جهت اخذ ویزای فرودگاهی، مجدد بلیطی برای مقصد نهایی تهیه کرد. به عبارتی هم باید بلیط پرواز به کشور دوم را بدهند و هم در آن کشور هزینه ویزا پرداخت کنند و سپس بلیط مقصد نهایی را تهیه کنند.
به عنوان مثال تا پیش از این تهیه بلیط کانادا یک قیمت بود اما این رقم در وضعیت کنونی به  چندین برابر  رسیده است.
یک دانشجو، یک بیمار یا یک مسافر یا شهروندی که در اروپا و آمریکا مشغول به زندگی است باید چطور این هزینه را تأمین کند؟. نمی توان به صرف اینکه بگوئیم تحریم هستیم مردم و مسافران هوایی را به حال خود رها کنیم. اگر تحریم های سیاسی است، پس باید راهکاری سیاسی برای آن پیدا کرد. و یا با ایجاد راهکاری درچنین مواردی همکاری و همراهی همسایگان را با خود داشته باشیم.
ایجاد رفاه و آسایش برای مردم در زمینه های مختلف خود نمودی از همان اثرگذاری و قدرت افزایی است که باید در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گیرد. به هرحال ایران به عنوان یک کشور قدرتمند در منطقه از ابزارهای مختلف نرم افزاری و دیپلماسی بهره مند است. اما باید این ظرفیت ها با برنامه ریزی ها مشخص مورد استفاده قرار گیرد تا در عرصه منطقه ای و بین المللی منافع ما دستخوش سلیقه گرایی قرار نگیرد. تنیدگی منافع ملی با منافع دیگر کشورها و همسایگان ابزاری است که در چنین مواقعی  می تواند راهگشای اینگونه فشارهای سیاسی باشد.
همانطور که گفته شد ما از فرصت هایی که برای گسترش و توسعه نرم افزاری و سخت افزاری در صنعت حمل و نقل هوایی استفاده نکردیم و در مقابل دیدیم که همسایگان چگونه با سرمایه گذاری در این زمینه توانستند تبدیل به قطب حمل و نقل هوایی در جهان شوند.
این درحالی است که ما با داشتن آسمانی استراتژیک می توانستیم با جذب کشورها و شرکت های مختلف ترانزیت هوایی را از شمال به جنوب و از شرق به غرب و برعکس را برای خود به عنوان یک امتیاز تلقی کنیم. اما این مسئله را نیز جدی نگرفتیم و بی اهمیت به آن به صرف توجیه تحریم بودن، بسیاری از پتانسیل ها را نادیده گرفتیم و امروز می بینیم که کشورها و شرکت های مختلف هوایی علیرغم مسیر کوتاه ایران برای رسیدن به مقصد خود حاضرند راهشان دورتر و هزینه بیشتری پرداخت کنند و از آسمان کشورهای همسایه تردد نمایند.
باید توجه داشت که صنعت حمل و نقل هوایی خود به عنوان صنعتی پیشران در روند توسعه تلقی می شود و جدای از اینکه نیاز مسافری کشور را برطرف می کند، زمینه تجارت جهانی را در عرصه های مختلف تسهیل خواهد کرد و خود ابزاری برای تعامل با کشورهای مختلف می باشد.
حال که مردم کشورمان برای یک پرواز خارجی مجبور به پرداخت هزینه های سنگین شده اند، زمان است که مسئولان مربوطه نسبت به تصمیمات و هزینه های موجود در این زمینه توجه ویژه داشته باشند و متوجه عواقب این دست تحریم ها و اقدامات باشند. چرا که اعمال هرگونه تحریم سفت و سخت جدای از اینکه ممکن است تبدیل به یک رویه گردد، برای خنثی سازی آن باید مذاکرات سخت و شرایط متفاوتی را تجربه کرد.