اهمیت اقتصاد دریا محور برای ایران

اقتصاد دریا محور به استفاده از منابع و امکانات دریایی برای توسعه اقتصادی و افزایش رفاه جامعه اطلاق می‌شود. در ایران، با توجه به موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای که در کنار خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر دارد، اهمیت اقتصاد دریا محور بیش از پیش به چشم می‌آید. بهره‌برداری از ظرفیت‌های دریایی می‌تواند نقش حیاتی در توسعه پایدار کشور ایفا کند.
اولین و مهم‌ترین جنبه اقتصاد دریا محور در ایران، منابع طبیعی دریایی است. ذخایر عظیم نفت و گاز در خلیج فارس و دریای عمان، منبعی مهم برای تأمین انرژی داخلی و صادرات به کشورهای دیگر به‌شمار می‌روند. همچنین، این مناطق دارای منابع غنی آبزیان هستند که می‌توانند در تولید غذا، ایجاد شغل و تأمین نیازهای داخلی نقش زیادی ایفا کنند.
توسعه حمل‌ونقل دریایی نیز از دیگر بخش‌های مهم اقتصاد دریا محور است. ایران با داشتن بنادر استراتژیک مانند بندرعباس، بندر امام خمینی(ره) و بندر بوشهر، می‌تواند در عرصه ترانزیت کالا به کشورهای آسیایی و اروپایی نقش مهمی داشته باشد. به‌ویژه، توسعه این بنادر و افزایش ظرفیت‌های حمل‌ونقل دریایی می‌تواند به کاهش هزینه‌های تجارت خارجی و تسهیل صادرات و واردات کمک کند.
از دیگر مزایای اقتصاد دریا محور، ایجاد فرصت‌های شغلی در صنعت‌های مرتبط با دریا مانند کشتی‌سازی، صنعت نفت و گاز دریایی،  گردشگری دریایی و همچنین صنعت آبزی‌پروری است. این صنایع می‌توانند به کاهش نرخ بیکاری در مناطق ساحلی و حتی در سطح ملی کمک کنند. به علاوه، توسعه این صنایع می‌تواند به گسترش زیرساخت‌ها و تکنولوژی‌های نوین در کشور منجر شود.
در حوزه گردشگری، ایران با داشتن سواحل زیبا و مناطق تاریخی در کنار دریاها، پتانسیل بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. توسعه گردشگری دریایی می‌تواند به رونق اقتصادی، معرفی جاذبه‌های طبیعی کشور و ایجاد درآمدهای ارزی منجر شود.
با این حال، برای بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های اقتصادی دریا، لازم است زیرساخت‌ها و سیاست‌های مدیریتی به‌طور موثری توسعه یابد.
اینکه ما مدام در قابل چشم اندازهای مختلف روی کاغذ برنامه بنویسیم و بر اهمیت آن تاکید کنیم، اما سازوکاری برای اجرایی شدن آنها در نظر نگیریم به منزله هدر رفت روزانه پتانسیل ها و عقب ماندگی مضاعف در این حوزه استراتژیک خواهد بود.
ضمن اینکه  باید به این نکته نیز توجه داشت که مسائل زیست‌محیطی و پایدار بودن بهره‌برداری از منابع دریایی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از این منابع بهره‌برداری کنند. باید هرچه سریعتر خود را از سیاست های خام فروشی دوری کنیم تا آنچه به عنوان ثروت ملی برای استفاده حال و آینده موجود است به دست کشورهای خارجی به غارت نرود و تعادل آن برهم نخورد.
در نهایت باید به این نکته تاکید داشت که اقتصاد دریا محور برای ایران یک راهبرد بلندمدت است که می‌تواند به تقویت موقعیت اقتصادی کشور در سطح منطقه‌ای و جهانی کمک کند و در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار و افزایش قدرت اقتصادی کشور گام بردارد.