بحران سدسازي و خسارت‌هاي بزرگ تب سدسازي

در بازه‎اي از زمان، تب وتاب شديدي براي سدسازي، برخي مسئولان را درگير مناقشات خاصي در اين زمينه كرد؛ سدسازي، تبديل شد به يك سنجه كه هرچه تعدادش بيشتر مي‎بود، نشان مي‎داد فلان مسئول بهتر و بيشتر كاركرده؛ سد‌هایی که بايد اذعان داشت بسياري از آن‌ها بی‌حساب و کتاب و بدون ارزیابی اثرات مخرب زيست‌محيطي ساخته شده و بسياري سدها عامل اصلی تنش‌های آبی در ایران شده‌اند. سدهایی که امروز بیش از هرچیز به محلی برای ذخیره آب برای کلانشهرها تبدیل شده و از کارکردهای اصلی دیگرشان بازمانده‌اند.اين تنها مشكل كشورما نبود؛ در دهه آغازين قرن بيست‎ويكم، داشتن سدهاي بيشتر در يك كشور،
بر غرور ملي آن مي‎افزود و طبعا ما هم نبايد از كسب اين غرور ملي عقب مي‎مانديم و چنين شد كه تعداد سدهاي كشور به عدد1401 رسيد؛ در جايي‎كه بالاخره دنيا متوجه شد داشتن اين‎همه سد، هم به اكوسيستم آب و محيط زيست آسيب مي‎رساند و هم به كشاورزان. از جايي به بعد، كشورهاي ديگر براي جبران اشتباهات خود تصميم گرفتند سدهاي اضافه، مخرب و خالي‎مانده را خراب كنند. دركشورماهم بسياري از سدهاي ساخته شده يا در حال ساخت، يا خالي‌اند و يا نيمه‌كاره رها شده‎اند. در حال حاضر از تعداد 1401 سدي كه در كشور وجود دارد، حدود 51 درصد خالي و يا نيمه‌خالي هستند.
در طي پژوهشي قابل تامل، مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی، ۴ عامل موثر در خالی ماندن ظرفیت سدهای کشور را بررسی کرده است. «عدم لحاظ مبانی صحیح طراحی با توجه به شرایط خشکسالی کشور»، «تغییر اقلیم»، «تاثیر سایر سدها» و «اصول نادرست مدیریت جامع
منابع آب» چهار عاملی است که باعث شده است درصد چشمگیری از حجم مخزن تمام سدهای کشور در دوره ۱۵ ساله اخیر، خالی بماند؛ بنابراین با بررسی جامع و همه‌جانبه هزینه-فایده، باید در مورد تمام سدهای جدید و در حال ساخت به‌طور جدی تصمیم‌گیری شود. نهايت سخن آن‌كه بايد ازتب‌وتاب سدسازي رها شويم و جلوي ساخته شدن هر سد ديگري گرفته شود. سدسازي با اين شدت و سرعت موجب پديدآمدن بحران آب در كشور شده، به اعتقاد بسياري از كارشناسان، عامل اصلی بحران‌های بخش آب احداث بی‌رویه سدهايي است موجب پیامدهای ناگوار زیست‌محیطی بسیاری هم شده‌اند و به همين دليل تاكيد دارند كه  در صورت عدم توجیه سد از منظر زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی، باید از ادامه کار برای سدهای نیمه‌کاره بدون توجه به مبالغ هزینه شده برای آن‌ها، صرف‌نظر شود؛ چرا که قطعا ادامه ساخت این سدها زيان‌هاي اقتصادی بیشتری نسبت به مبالغ هزینه شده برای آن‌ها درپي خواهد داشت.  
در عين حال سدسازي يكي از عوامل مهم تخريب محيط زيست است که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جنگل‌ها، رودخانه‌ها، کوهستان‌ها، آبخیزها، دریاچه‌ها، تالاب‌ها، دشت‌ها و حتی دریاها وارد کند. حتی گروهی از اساتید دانشگاه‌ها معتقدند سدسازي فعاليتي بيابان‌زاست؛ هر سد سالانه بخشي از آب تجديدپذير كشور را تبخير مي‌كند، چيزي در حدود بیش از 5 ميليارد متر مكعب. متاسفانه در کشور ما اغلب سدها سبب تخريب يا تهديد جدي اكوسيستم‌هاي آبي و زيستگاه‌هاي وابسته به آن در تالاب‌ها و درياچه‌ها شده‌اند.