تصميم‌گيري‌هاي شتابزده و جهان پساكرونايي!

يكي از مهم‌ترين و در عين حال پيچيده‌ترين مراحل كنترل يك بحران در هر جامعه‌اي، استفاده به‌موقع و مناسب از نظركارشناسان مختلف، دسته‌بندي و اولويت‌بندي تصميم‌ها بر اساس نياز جامعه و بومي كردن آن و سپس اجراي پلكاني آن تصميم‌هاست.
اما در روزهاي كرونايي، مردم با انواع و اقسام تصميم‌ها و دستورها از سوي مراجع و مسئولان مختلف مواجه‌اند و مانده‌اند كه بالاخره بايد به كدام راه بروند و تصميم و دستور كدام مرجع  را كه متناسب با مصلحت جان و كارشان باشد، انتخاب كنند.
از ديگرسوي، تمام مسئولان تاكيد مي‌كنند كه بايد مردم در خانه بمانند و از تردد غيرضروري در شهر خودداري كنند؛ از سويي ديگر دستور مي‌رسد كه مشاغل مختلف به‌صورت پلكاني و آهسته‌آهسته شروع به كار بكنند و كم‌كم جامعه با حفظ مقوله‌هاي بهداشتي و فاصله‌هاي مختلف از اجتماعي و ايمني و هوشمند، به حالت عادي خود برگردد.
اما اين‌گونه تصميم‌ها براي مثال در مورد تهران موجب شده است تعداد مبتلايان مراجعه كننده به مراكز درماني افزايش يابد. چنين تصميم‎گيري‎هاي متناقضي البته كه تنها شامل كشور ما نمي‌شود و دراغلب كشورهاي درگير كوويد19 هم مردم درحال مواجهه با تصميم‎پريشي مسئولاني هستند كه به‌طور ناگهاني با يك بحران جهاني مواجه شده‌اند.
تمام مسائلي از اين دست نشان مي‌دهد كه جهان پساكرونايي، به شكل و گونه‌اي ديگر و با تصميم‌ها و برنامه‌هاي متفاوت‌تري اداره خواهد شد؛ چرا كه كروناويروس تمام مردم جهان، از مردم عادي گرفته تا دولت‌هاي در راس را متوجه ضعف‌هاي ساختاري و سيستمي كرد؛ مردم و دولت‌ها متوجه شدند كه زندگي در سلامتي و امنيت و آرامش و عادت به آن، نمي‌تواند آنان را در مقابل بحران‌هاي ناگهاني، محافظت كنند و اگر آنان از قبل آماده نباشند، دوباره درگير مصائب فراواني خواهند شد كه اينك بر بدنه اجتماع و اقتصاد و سياست وارد آمده و موجب تشتت در جوامع مختلف شده.
هم‌نگاه، هم‌راي و هم‌آهنگ نبودن مسئولان مختلف در رده‌هاي گونا‌گون كشوري، نشان از آن دارد كه همه به گونه‌اي درگير حل مشكل هستند اما اين فرصت را براي همديگر نمي‌گذارند كه دور يك ميز و در مورد يك مسئله مشترك به تفاهم و درك و وفاق و تصميم كارشناسي شده و ساختارمند برسند.
اگر دولت‌ها هوشيارانه از كوويد19، درس‌هاي لازم را بگيرند، جهان پساكرونايي حتما جهاني متفاوت با شهرونداني متفاوت‌تر خواهد بود. جهاني كه در آن، اولا پروتكل‌هاي بهداشتي و انجام آن‌ها به يك عادت عمومي تبديل خواهد شد و دوم اين‌كه دولت ها در نهايت به اين نتيجه مهم خواهند رسيد كه تصميم‌گيري بدون استفاده از انديشه و سواد و تجربه كارشناسان مختلف عملا جامعه را دچار هرج و مرج و تشتت مي‌كند؛ دولت‌هاي پساكرونايي دولت‌هايي كارشناس و كارورزمحور خواهند بود.
درست به همين دليل است كه اغلب كارشناسان سياسي و اقتصادي، علي‌رغم هشدارهاي صندوق بین‌المللی پول در مورد بروز ناآرامی‌های اجتماعی، به آينده كشورها و دولت‌ها اميدوارند و معتقدند با درس‌هاي حاصل از كرونا و سرلوحه قراردادن اين درس و عبرت‌ها در تصميم‌هاگيري‌ها و سياست‌گذاري‌ها، شكل و شيوه اداره كشورها بهتر از دوران پيشاكرونايي خواهد شد.
تمام اين‌ها، هم‌چنان كه كارشناسان اذعان داشته‌اند، منوط است به آموختن درس و عبرت گرفتن از روزگار كرونايي كه اكنون درگيرش هستيم

a.f.far99@gmail.com.