مطالبه گری را به چشم تخریب نبینیم

براساس مطالعات جامعه شناسی سیاسی واجتماعی "مطالبه گری" اصلی اساسی در جهت تقویت یک نظام و حکومت و دولت می باشد. اما این موضوع یک امری است که نیاز به آموزش دارد.
باید با آموزش جامعه آن را تبدیل به فرهنگ سازنده کرد. تاکید بر سازنده بودن مطالبه گری نقطه عطفی است که اگر به آن توجه نشود تبدیل به تخریب و آشوب خواهد شد.
اما چرا این فرهنگ در کشور ما شکل نگرفته و در رسیدن به آن همواره دچار افراط و تفریط می شویم قابل توجه و بررسی است. در بیان چرایی این عارضه در جامعه می توان دلایل مختلفی را برشمرد که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
- برای اینکه مطالبه گری تبدیل به یک فرهنگ سازنده شود،ابتدا باید ظرفیت پذیرش ناکارآمدی ها و یا عدم کارایی مناسب در بخش مختلف از سوی متولیان مورد توجه قرار گیرد. وقتی مسئولان و مدیران ما در رده های مختلف حاضر به پذیرش خطا و یا عملکرد ضعیف خود نیستند درصدد توجیه بر می آیند و نهایتاً منتقدین را به عنوان مخالفان شخصی خود قلمداد می کنند و یا در سطح کلان با برچسب های مختلف مردم را در
دسته بندی هایی قرار می دهند که مفهوم دشمنی از آن استخراج
می شود.
- مسئله دیگر اجبار جامعه به سمت پذیرش حداقل ها به جای هدف قرار دادن موقعیت های ایده آل می باشد. به عنوان مثال در توجیه وضعیت کیفیت و قیمت اینترنت درکشور، مسئولان مربوطه در ازای درخواست و مطالبات عمومی که خواستار افزایش کیفیت و تعادل در میزان قیمت ها و خدمات می باشند، این گزاره را مطرح می کنند که وضعیت اینترنت ایران از بسیاری از کشورها همچون افغانستان هزار مرتبه بهتر و از کشورهای آفریقایی به مراتب جلوتر هستیم! درحالی که این مقایسه هیچگاه با کشورهای توسعه یافته و یا همسایگان پیشرفته صورت نمی گیرد. این مدل مدیریتی باعث شده تا مسئولان پشت به پشت که می آیند و می روند با این نگرش خود ماهیت مطالبه گری را تغییر دهند و نسخه مدنظر خود را حاکم سازند.
- مورد بعدی در عدم آموزش فرهنگ مطالبه گری در کشور موضوع رنگ و لعاب بخشیدن ارزشی به کمبودها و مشکلات است. متأسفانه این عارضه آسیب شدیدی بر مطالبه گری عمومی شده و به صورت شخصی افراد را دچار خود سانسوری و محدودسازی می کند. اینکه گفته می شود فقر، بی آبی، گرانی و جنگ و تحریم و... امتحان الهی است، واقعاً حرفی دیگر از فرهنگ مطالبه گری باقی نمی گذارد. چرا که با معنوی کردن کمبودها اساساً راه برای بازخواست کارگزاران بسته می شود و مردم خواسته و ناخواسته خود را محکوم و مجبور به تحمل شرایط موجود می بینند.
اگرچه نگرش مذهبی در سیرتحولات دخیل است اما آفریدگار انسان وجه تمایز و برتری آن نسبت به دیگر مخلوقات را عنصر تعقل قرار داده است. امروزه تمام مشکلاتی که درداخل کشور از آن به عنوان امتحان و تقدیر و قضا وقدر یاد می شود، راهکار علمی و مدیریتی دارد که می تواند جلوی بسیاری از آسیب ها را بگیرد و مانع از سواستفاده های مختلف گردد.
- عدم آموزش فرهنگ مطالبه گری در نظام آموزشی ما یکی از
 ریشه ای ترین دلایل این عارضه است. ما در متون درسی خود فصلی را برای این فرهنگ باز نکرده ایم . درحالی که مطالبه گری توصیه ای است که از بزرگان دین و شریعت و متفکران اسلامی به ما ارث رسیده است.
ما هنوز نتوانسته ایم براساس آموزش و آشنایی فرزندانمان با قوانین اجتماعی آنها را با حقوق خود آشنا کنیم، چرا که خود نیز این آموزش را دریافت نکرده ایم. ما در مطالبه گری حقوق خود در عرصه ملی و سیاست خارجی اکثراً با جدیت وارد عمل شده ایم و نتایج مفید آن برای کشور را مشاهده کرده ایم. لذا باید این مطالبه گری را در داخل نیز رواج داد. نباید از انتقاد و حتی مخالفت مردم ترسید و یا آن را با عینک دشمن تراشی بنگریم. بلکه باید این مطالبه گری را به چشم یک پالایش بیرون از گود ببینیم تا هرجا دچار آفت و نقصان شدیم با تذکر مردم مسیر را اصلاح کنیم.