کار آلودگی هوا از فرهنگ سازی گذشته است

گزارش ها از شهرهای مختلف نشان داد که طی روزهای اخیر که اکثر ادارات و مدارس تعطیل بودند، اما هوا به شدت آلوده و آلاینده همچون مه در  کوچه ها و خیابان ها پیچیده بود. این مسئله نشان داد که حتی تعطیلی سراسری هم کارساز این آلودگی نیست و دیگر نمی توان آلودگی هوا را گردن ترافیک و استفاده از وسایل نقلیه شخصی انداخت و مردم را به چالش فرهنگی بکشیم و تقصیرکارشان کنیم.
آلودگی این روزها در تهران و دیگر شهرهای بزرگ و صنعتی نشان داد که فقط و فقط باید قوانین مربوط به هوای پاک به اجرا در‌آید و ریشه های آلودگی شهری از بین برود. در قانون مربوطه سه عامل کارخانه های صنعتی، وسایل نقلیه شخصی و عمومی، زباله سوزی به عنوان شاخص های اصلی ایجاد آلودگی هوا مطرح شده اند که برای هریک از آنها دستورالعمل و راهکارهای مجزایی درنظر گرفته شده است که متأسفانه هیچ کدام از‌آنها به اجرا در نمی آید و صرفاً در حد قوانین مکتوب در
 اساسنامه های سازمان های مربوطه خاک می خورد و کسی به آن توجهی ندارد.
براساس قانونی که در سال ۹۶ برای کاهش آلودگی هوا در نظر گرفته شده، کارخانجات باید از محدوده شهری به بیرون از شهر و در محل های مناسب مطابق با بررسی های زیست محیطی جاگذاری شوند و در روند فعالیت خود از سوخت های استاندارد استفاده کنند. بحث مازوت سوزی در شهرهای صنعتی واقعیتی غیرقابل کتمان است که کسی آن را گردن نمی گیرد و حتی وقتی سازمان محیط زیست به آن معترض می شود هیچ نهاد مسئولی آن را گردن نمی گیرد و توجهی نمی کند. امروز در اراک، اصفهان، البرز و تهران بحث مازوت سوزی موجب تشدید  آلودگی های ماندگار در هوای این استان ها گردیده است. درست است که مردم در تعطیلات به سر می بردند اما نیروگاه ها که تعطیل نبودند و بسیاری از کارخانجات بزرگ صنعتی در شیفت های تولیدی خود درحال فعالیت بودند. از همین جهت است که حتی در روزهای تعطیل هم باید شاهد آلودگی هوا باشیم و مردم حتی در یک روز تعطیل هم نتوانند از هوای پاک استفاده کنند.
چه بسا اگر در مواقع آگودگی شدید هوا ، صادرات برق صورت نپذیرد نیاز به مازوت سوزی در نیروگاه ها هم نخواهد بود.
مسئله نوسازی و بهینه سازی ناوگان حمل و نقل عمومی هم خود معضلی است که وضعیت آن در هزارتوی قوانین و عدم تأمین منابع مالی باقی مانده است و هر روز فرسوده تر و آلاینده تر می شوند. هنوز در همین پایتخت اتوبوس و مینی بوس و کامیون هایی تردد می کنند که عمرشان به بیش از نیم قرن می رسد و تعدادشان هم کم نیست. نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی که نیاز به فرهنگ سازی عمومی ندارد، بلکه باید بودجه های مصوب تخصیص داده شود و صرف همین امور مربوطه گردد؛ نه اینکه ما بودجه نوسازی این ناوگان را خرج بزرگراه سازی و...کنیم که فقط و فقط دامنه ترافیک و شلوغی را افزایش می دهد.
طی گزارشی که یکی از کارشناسان مدیریت شهری تهیه کرده بود، آن زمان برای یکی از پروژه های عمرانی، بودجه ای زیادی صرف شد،‌  در حالی که  برای نوسازی کل  ناوگان مینی بوسی پایتخت تنها ۴۰ میلیارد هزینه داشت. یعنی با مبلغی که صرف این پروژه شد و در آن زمان با مخالفت بسیاری از کارشناسان مهندسی و ترافیکی انجام شد،
می توانستیم سروسامانی جدی و اصولی به تمام ناوگان حمل و نقل عمومی در پایتخت بدهیم و با گسترش وسعت و کیفیت این ناوگان هم ازترافیک بکاهیم و هم از آلودگی هوا درمورد بحث زباله سوزی هم همچنان باید بگوییم که روش های سنتی سوزاندن زباله در کشورمان موجب آسیب های زیادی به محیط زیست و سلامت شهروندان گردیده است. درحالی که کشورهای پیشرفته دنیا امروز درحال خرید زباله های یکدیگر هستند تا از آن به روش های مدرن تولید انرژی کنند و به سودآوری برسند و ما مسئله زباله ها در کشورمان به باتلاقی برای سلامت خود و محیط زیستمان تبدیل شده است. البته اخیراً رایزنی هایی با چین برای ورود تکنولوژی های جدید زباله سوزی صورت گرفته و امیدواریم زودتر به نتیجه برسد تا بیش ازاین خود را به ورطه نابودی نکشانیم.
غرض از بیان تمام این توضیحات اشاره به عدم مبادرت و مسئولیت پذیری در امر اجرای قانون و مصوبات هوای پاک است. قوانین باید به درستی و بدون کم و کاست به اجرا درآیند و هرچیز برسرجایش قرار بگیرد تا حداقل در روزهای تعطیل این چنین غافلگیر آلودگی هوا نشویم. راهی جز اصلاح رویه های سنتی و تغییر مدیریت های غیر اصولی نیست.