همت كنيد اين سفره آب رفته؛ جمع نشود!

اقتصاد كشور ما در سال‌های ۹۰ و ۹۱ حدوداً ۱۰ درصد و در سال‌های ۹۷ و ۹۸ بیش از ۱۵ درصد کوچک شده است؛ به‌طور كلي طي 14 سال گذشته سفره‌ هر ایرانی ۳۰درصد آب رفته است!
طبق گزارش مرکز آمار ایران اغلب مردم كشور ما، در 200 قلم كالا، كاهش مصرف داشته‌اند؛  بیشترین کاهش مربوط به مصرف شیر است كه در سال ۹۸ نسبت به سال ۸۴ بیش از ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است. برای سایر اقلام نیز کاهش مشاهده می‌شود: برنج (۴۰ درصد کاهش)، نان
(۱۰ درصد کاهش)، گوشت دام (۴۵ درصد کاهش)، فرآورده‌های شیر (۳۰ درصد کاهش)، انواع میوه (۳۰ درصد کاهش)، سبزیجات
(۴۰ درصد کاهش) و صیفی‌جات (۲۰ درصد کاهش).
کوچک‌تر شدن سبد مصرفی نشانه‌ای از دو دوره رکود شدید در اقتصاد ایران است. اقتصاد در سال‌های ۹۰ و ۹۱ حدوداً ۱۰ درصد و در سال‌های ۹۷ و ۹۸ بیش از ۱۵ درصد کوچک شده است که همين ميزان تاثير بسياري بر اقتصاد تغذيه‌اي خانواده گذاشته است. رشد قيمت-گران شدن- كالاها، نه با افزايش كم درصدي دستمزدها و نه با يارانه و طرح كمك معيشتي نتوانسته است جبران شود و مردم همچنان در حال تجربه كردن گراني‌هاي دمامي هستند كه گريز و گزيري هم از آن ندارند و همتي براي كنترل اين وضعيت هم از سوي مسئولان ديده نمي‌شود. گرچه مسئولان مختلف سعي كرده‌اند با انواع حمايت‌هاي معيشتي، كمكي به سفره خانواده كنند، اما در نهايت همين مسئولان هم در برابر گراني بيش از حد و متداوم، كوتاه آمده و اعلام شرمندگي كرده‌اند. اما اعلام شرمندگي، تغييري در وضعيت معاش مردم ندارد و اگر اين روند ادامه پيدا كند، معلوم نيست همين سفره كوچك شده، چه وضعيتي پيدا خواهد كرد.
قطع يارانه لبنيات در سال‌هاي اخير، موجب گران شدن بي‌رويه لبنيات شده و كم‌كم مصرف مردم در اين زمينه كاهش يافته است. با آن‌که پس از قطع یارانه گفته شداین یارانه دوباره برقرارمی‌شود، اما هنوز خبري از پرداخت آن نيست. در اين ميان برخی مسئولين نيز خبر از تعطیلی نیمی از واحدهای لبنی به دليل قطع یارانه شیر و کاهش مصرف آن داده‌اند. مسلما كاهش و يا حذف مواد لبني به‌ويژه شير كه اين روزها كره هم به آن پيوسته است، تاثير بسيار منفي در سلامت خانواده و رشد كودكان به‌ويژه در مناطق محروم خواهد داشت.
با اين‌كه در دوهه اخير خانواده ايراني كوچك‌تر شده، يعني خانواده‌هاي جديد ترجيح داده‌اند يا فرزندي نداشته باشند يا به يك فرزند- ودرواقع نان‌خور- اكتفا كنند؛ اما بازهم روند كوچك‌شدن سفره از كوچك‌شدن خانواده پيشي گرفته است و اغلب خانواده‌هايي تا اين حد كوچك نيز، نمي‌توانند از عهده خريد و مصرف برخي كالاهاي ضروري سبد معيشتي برآيند. در اين ميان آن‌چه بيشترين ضربه را به خانواده وارد آورده گران شدن مسكن و اجاره‌بهاست كه بيشترين ميزان درآمد خانواده را مي‌بلعد چرا كه خانواده ترجيح مي‌دهد سرپناه داشته باشد و لاجرم در نهايت ازهزينه خورد و خوراك و پوشاك خود مي‌كاهد؛ در يك نگاه كلي هزینه خوراک کمترین سهم از کل بودجه خانوار را دارد. اين درحاليست كه يكي از شاخص‌هاي سنجش رفاه خانواده ميزان سهم هزینه خوراک از کل بودجه خانواراست. سهم پایین‌تر قائل شدن براي تغذيه، حاکی از آن است که خانوار به ناچار بخش بزرگ‌تری از بودجه‌اش را صرف کالاها و خدمات ناگزيردیگر می‌کند.

a.f.far99@gmail.com