توسعه پایدار در میدان‌های مشترک غرب کارون

مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت با تشریح برنامه‌های راهبردی این شرکت برای توسعه میدان‌های مشترک غرب کارون اعلام کرد: تکمیل زیرساخت‌های فرآورشی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین حفاری، جمع‌آوری گازهای همراه و رعایت الزامات زیست‌محیطی، از مهم‌ترین اقدام‌های است که طی ماه‌های گذشته در غرب کارون محقق شده است.
نصرالله زارعی در گفت‌وگو با شانا در پاسخ به پرسشی درباره دستاوردهای یک سال گذشته شرکت متن اظهار کرد: دولت چهاردهم در همان ماه‌های نخست فعالیت، توجه ویژه‌ای به میدان‌های مشترک غرب کارون داشت. در این مدت توانستیم مقدار قابل توجه‌ای به تولید نفت کشور اضافه کنیم که بخش عمده آن از میدان‌های مشترک حاصل شده است.
وی با بیان اینکه توسعه میدان آزادگان جنوبی با وجود ظرفیت عظیم، سال‌ها به‌دلیل کمبود ظرفیت فرآورش با محدودیت تولید روبه‌رو بود، افزود: حلقه مفقوده این پروژه، واحد فرآورش مرکزی یا همان سی‌تپ بود که تکمیل آن با تأخیر مواجه شد. در مقطعی با طراحی و استقرار یک واحد پیش‌ساخته اسکید مانتد، ظرف کمتر از یک سال بخشی از این مشکل را برطرف کردیم و زمینه افزایش تولید فراهم شد.
 عبور از محدودیت ظرفیت و آماده‌باش برای افزایش تولید
مدیرعامل شرکت متن با بیان اینکه میدان آزادگان جنوبی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی مشترک ایران و عراق ذخایر عظیمی در خود جای داده است، تصریح کرد: هر روز تأخیر در بهره‌برداری کامل از این میدان معادل از دست رفتن درآمدهای بالقوه و انتقال فرصت‌ها به کشور همسایه است. رفع محدودیت‌های فرآورشی و ایجاد زیرساخت‌های پایدار طی ماه‌های گذشته به یکی از اولویت‌های اصلی شرکت مهندسی و توسعه نفت تبدیل شده است.
زارعی با اشاره به اینکه با افزایش تولید در آزادگان و بهره‌برداری از میدان‌های سپهر و جفیر، ظرفیت ۱۶۵ هزار بشکه‌ای کارخانه واحد فرآورشی غرب کارون به سقف خود رسید، گفت: این به معنای آن بود که دوباره به مشکل کمبود واحد فرآورشی رسیده‌ایم، اما با ورود نخستین واحد فرآورشی از چهار واحد برنامه‌ریزی‌شده آزادگان جنوبی به مدار، این محدودیت رفع شد.
وی افزود: پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان شهریور همه چاه‌های تکمیل‌شده فاز اول وارد مدار تولید شوند و تا پایان سال نیز باقی‌مانده واحدهای بخش نفت سی‌تپ تکمیل شود.
 اهمیت اقتصادی و زیست‌محیطی جمع‌آوری گازهای همراه
مدیرعامل شرکت متن با اشاره به بخش گازی طرح آزادگان بیان کرد: واحد جمع‌آوری و فشرده‌سازی گاز این میدان که ظرفیت روزانه ۲۰۰ میلیون فوت‌مکعب دارد، به‌دلیل موانع خارج از کنترل گروه پروژه با تأخیر مواجه شده است و در تلاش هستیم در نیمه نخست سال ۱۴۰۵ به بهره‌برداری برسد.
زارعی با بیان اینکه این تأخیر به‌طور عمده ناشی از مشکلات تأمین کمپرسورهای فشار بالا و تجهیزات حساس بوده است، گفت: تجهیزاتی که به‌دلیل تحریم‌ها امکان خرید مستقیم آنها وجود ندارد، باید از مسیرهای غیرمستقیم و با زمان طولانی‌تر تأمین شوند. در نهایت این گاز پس از جمع‌آوری به واحد ان‌جی‌ال
۳۲۰۰ منتقل می‌شود که ۵۰۰ میلیون فوت‌مکعب گاز در روز از میدان‌های غرب کارون دریافت می‌کند. این پروژه افزون بر جلوگیری از هدررفت منابع، نقش مهمی در کاهش آلاینده‌ها و حفاظت از محیط زیست دارد.
وی با تأکید بر اینکه جمع‌آوری گازهای همراه نفت و تبدیل آنها به محصولات با ارزش افزوده، نه‌تنها از نظر اقتصادی به‌صرفه است، بلکه گامی مهم برای توسعه پایدار صنعت نفت محسوب می‌شود، تصریح کرد: جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود شرایط زیست‌محیطی مناطق عملیاتی ازجمله مزایای اجرای این طرح است.
 توسعه آزادگان جنوبی نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت
مدیرعامل شرکت متن با بیان اینکه در فاز یک آزادگان جنوبی، عملیات حفاری ۲۰۶ حلقه چاه برنامه‌ریزی شده بود که به‌دلیل به‌روزرسانی مطالعات مخزن، سه حلقه چاه از برنامه حذف شد و چهار حلقه چاه به تزریق پساب و یک چاه مشاهده‌ای اختصاص یافت، اظهار کرد: تاکنون ۱۸۲ حلقه چاه تکمیل و به شرکت نفت و گاز اروندان تحویل شده و تولید روزانه میدان به ۱۶۵ هزار بشکه رسیده است.
زارعی با اشاره به اینکه آزادگان جنوبی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی کشور نه‌تنها در افزایش تولید، بلکه در توسعه فناوری‌های داخلی نیز نقش کلیدی ایفا می‌کند، افزود: حجم عظیم ذخایر و شرایط پیچیده مخزن، آن را به میدانی راهبردی تبدیل کرده که توسعه آن نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت است.
وی درباره توسعه میدان یادآوران با بیان اینکه اجرای طرح حفاری ۲۴ حلقه چاه آغاز شده که با تکمیل آن، تولید در این میدان، روزانه ۴۲ هزار بشکه افزایش می‌یابد، بیان کرد: هدف‌گذاری ما اتمام این طرح تا پایان سال ۱۴۰۵ است. در عین حال مذاکرات با شریک چینی برای اجرای فازهای دوم و سوم ادامه دارد، همچنین مذاکرات فنی و قراردادی با یک شرکت داخلی نیز در جریان است. با بهره‌برداری کامل از فاز دوم، ظرفیت تولید میدان یادآوران به بیش از
 ۱۶۵ هزار بشکه در روز می‌رسد.
 تداوم عملیات حفاری در میدان‌های مشترک
مدیرعامل شرکت متن درباره توسعه میدان آذر هم با اشاره به اینکه میدان آذر در استان ایلام به‌دلیل شرایط زمین‌شناسی پیچیده از دشوارترین میدان‌های ایران برای توسعه به‌شمار می‌رود و این میدان دارای لایه‌های سخت و ساختار زمین‌شناسی پیچیده است که حفاری را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کرده است، اظهار کرد: تجربه آذر نشان داد استفاده از توان داخل و اتکا به دانش بومی می‌تواند حتی در پیچیده‌ترین میدان‌ها نیز موفقیت‌آمیز باشد. این تجربه اکنون در سایر پروژه‌ها نیز در حال تکرار است.
زارعی با تأکید بر اهمیت تداوم عملیات حفاری در میدان‌های مشترک اظهار کرد: برای افزایش برداشت از مخازن مشترک باید به سمت افزایش ضریب برداشت و کاهش زمان حفاری برویم. در این راستا استفاده از دکل‌های پیشرفته، سیستم‌های حفاری جهت‌دار و حفاری چاه‌های چندشاخه در دستور کار قرار گرفته است.
وی به توسعه میدان‌های سپهر و جفیر اشاره کرد و با اعلام اینکه برای نخستین بار عملیات شکاف هیدرولیکی در یکی از چاه‌های سپهر و جفیر اجرا می‌شود، اظهار کرد: این فناوری می‌تواند ضریب بازیافت را به شکل چشمگیری افزایش دهد، همچنین گزینه استفاده از زه‌آب نیشکر برای تزریق به میدان‌های غرب کارون بررسی شده و نتایج اجرای این طرح در جهت افزایش ضریب بازیافت مخازن بسیار مهم و ضروری است.