تب فراگیر استخراج رمزارز؛ جای قوانین کنترل‌کننده و بازدارنده خالیست

این طبیعی است که در عصر انقلاب‌های مختلف دیجیتالی، شکل و نظام خریدوفروش و سرمایه‌گذاری نیز تغییر کند؛ در بطن این تغییر و تحول که همسو با تغییرات تکنولوژی است، پای ارزهای دیجیتال به میان آمده که از میان همه آن‌ها، فعلا بیت‌کوین در کشور ما شناخته شده‌تر است. رشد ارزهای دیجیتال به‌قدری سریع بوده که توانسته‌اند جای خود را در میان حتی بازارهای سنتی‌ باز کنند؛ در سال ۲۰۱۷ پس از انفجار قیمتی که در این بازار اتفاق افتاد، هیچ سرمایه‌گذار جهانی به‌ویژه آن‌ها که در بازار ارز فعالیت می‌کنند دیگر نمی‌توانستند به این نرخ رشد بی‌تفاوت بمانند. سودآوری در این بازار جدید چنان قابل توجه است که حتی موسسات مالی و اقتصادی بزرگی مانند فیسبوک را نیز بر آن داشته که برای انتشار رمز ارز پایه خود تلاش کرده و آن‌را تولید کنند.
البته کشور ما اگرچه دیر وارد این میدان شد، اما از این تب‌وتابِ ناگزیر جانمانده و حالا که قیمت رمزارزها، در حال افزایش است، بازیگران، فعالان و سودجویان بازار سرمایه که تا پیش از این در چهار بازار عمده‌ی ارز واقعی، مسکن، طلا و بورس، فعالیت داشتند، اینک در حال در دست گرفتن استخراج  رمزارزها هستند؛ کاهش قیمت و فعالیت در چهار بازار مذکور نشان‌دهنده تغییر جهت سودجویان و سرمایه‌گذاران به سمت استخراج رمزارز است.
استخراج‎کنندگان رمزارز برای داشتن یک مزرعه ایده‌آل به پشتوانه یک حامل انرژی به نام برق به‌شدت نیازمندند. در بسیاری از کشورها، همزمان با شیوع تب استخراج رمزارز، قوانین اصلاح‌کننده و بازدارنده در بستر قوانین اقتصادی موجود شکل گرفت، به‌گونه‌ای که تعرفه استفاده از انرژی الکتریکی برای استخراج رمز ارز و مالیات بر آن، سازوکاری کاملا مشخص به خود گرفته و نظام‌مند شده است.
 استخراج رمزارز در کشور ما یک صنعت نوپاست که در ابتدا البته با واکنش‌های منفی مواجه شد، رفتاری که این صنعت را به یک فعالیت زیرزمینی تبدیل کرد و موجب شد مزارع غیرقانونی بسیاری در شهرهای مختلف شروع به فعالیت کنند، درحالی‌که اگر این صنعت از همان ابتدا به‌عنوان یک سازوکار طبیعی در اقتصاد پذیرفته می‌شد این مزارع تا این حد زیرزمینی و غیرقانونی نمی‌شدند، گرچه رفته‎رفته مسئولان ذیربط پذیرفتند که نمی‎توان در مقابل حرکت جهان به‌سوی این دگردیسی مقاومت کرد و تصمیم برآن شد که برای دارندگان مزارع رمزارز، مجوزهای قانونی صادر شود؛ اما مشکل اساسی در این زمینه هنوز در همان مقاومت نخستین برخی مسئولان ریشه دارد؛ اغلب مزرعه‌داران رمزارز، به استخراج رمزارز- با استفاده از برق ارزان و عدم پرداخت مالیات- به کار خود به‌شکلی غیرقانونی ادامه می‌دهند و تا حد امکان تلاش می‎کنند این فعالیت مخفی بماند. کشفیات اخیر نشان می‌دهند که تا چه حد این فعالیتِ زیرزمینی گسترده شده و انواع مزارع در جاهایی که حتی انتظار آن نمی‌رود، در حال کشف است؛ از قم و شهرری-با 500 مزرعه استخراج رمزارز!- گرفته تا کارخانه فولاد در ارومیه و یا یک کارخانه میلگرد سازی که با تعطیلی واخراج کارگران، ساختمان‌های خود را به مزرعه استخراج بیت‌کوین تبدیل کرده و برق ورودی کارخانه‌ها را به ماینرها اختصاص داده‌اند.

کارخانه‌هایی که اگر نقش کلانی در اقتصاد کشور نداشتند، اما تامین‌کننده زندگی صدها کارگر و خانواده‌های آنان بودند، حالا تبدیل شده‌اند به مزارع استخراج بیت‌کوین. پرسش مهم این است که چنین اتفاقات ناگوار و ناخوشایندی چگونه بدون برخورد و پاسخ باقی می‌مانند و در نهایت زمانی کشف می‌شوند که کار از کار گذشته و تعداد دیگری به بیکاران افزوده شده است.
گرچه به گفته فرماندار ویژه شهرستان ری، 500 ماینر ضبط و کشف شده، اما باید تاکید کرد که با چنین تبِ فراگیری، همچنان بر تعداد مزارع غیرقانونی در مراکزی که تعرفه برق کشاورزی و صنعتی دارند-که قیمت برق‌شان پائین است- افزوده خواهد شد و در این زمینه هوشیاری  وقانون‌گذاری‌های جدید از مسئولان ذیربط انتظار می‌رود.