دریاچه ارومیه همچنان در اضطراب خشکیدن

دریاچه ارومیه، سال‌هاست در روند بی‌نتیجه‌ی ثابت و متوالی احیا و خشکی، قرار دارد. در سال 97 ژاپن برای احیای چندین‌باره این دریاچه، پنجمین کمک مالی خود را ارائه کرد. اما نکته این‌جاست که چرا با وجود توجه ژاپن به این امر و هزینه‌کردهای این کشور، دریاچه ارومیه، همچنان در دور باطل خشکی قرار دارد. طبق گزارش کارشناسان، خشکی این دریاچه نه فقط برای ساکنان این اقلیم مشکلات فراوانی از نظر کشاورزی و اشتغال به‌وجود آورده که برای شهرهای اطراف نیز تبعاتی داشته است؛ برای مثال زمین‌های کشاورزی تبریز، در اثر خشکی این دریاچه و وزیدن بادهای شور، دچار صدمات فراوانی شده‌اند و در برخی از این زمین‌ها که در گذشته بسیار حاصلخیز بودند، دیگر نمی‌شود چیزی کاشت.
این اتفاقات با وجود تمامی توجهات و کمک‌های بین‌المللی- چون دریاچه ارومیه یکی از میراث طبیعی ثبت شده بین‌المللی است- رخ داده است. مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه، گفته دریاچه ارومیه تا پنج سال آینده کاملا خشک خواهد شد. وی علت این امر را ندادن حق‌آبه این دریاچه دانسته است:«وقتی متوجه شدیم که حق‌آبه دریاچه ارومیه را پرداخت نکرده‌اند، برای وزیر محترم، مدیر حوضه و معاون محترم وزارت نیرو نامه نوشتیم و آن‌ها این طور پاسخ دادند:
«بارش‌ها کم است»! وی در ادامه توضیح می‌دهد که:«قانون خیلی مشخص و توافق‌مان با وزارت نیرو هم معلوم است، اما متاسفانه آنها به تعهدات‌شان عمل نکرده‌اند و یک‌باره مسیر آب را به دریاچه بسته و حتما این آب را به بخش کشاورزی داده‌اند.»
در واقع یکی از عمده مشکلات دریاچه ارومیه و دریاچه‌ها و تالاب‌هایی از این دست که در حال خشک‌شدن هستند یا مدتی است خشکیده‌اند، سدسازی‎های متعدد و بی‌رویه روی رودهایی است که به این دریاچه‌ها و تالاب‌ها می‌ریختند. معمولا هم دلیل این سدسازی‌ها کمک به کشاورزی و رونق آن عنوان شده، که عملا چنین نتیجه‌ای را شاهد نبوده‌ایم و کماکان مشکلات کشاورزان با آب وجود دارد. 
به هرحال، هرچند کشاورزی هم یکی از مهم‌ترین مسائل استراتژیک کشور است و باید در زمینه آبیاری نوین و استفاده بهینه از خاک، از روش‌های ستنی خارج شده و به تکنولوژی‌های جدید روی کنیم، اما دل‎نگرانی مهم دیگرکه نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن گذشت، خشک‌شدن دریاچه تاریخی ارومیه است که بر اساس گزارش‎ها هرسال حدود ۸۰سانتی‌متر از آب آن تبخیر می‌شود و اگر حق‌آبه‌ها به دریاچه داده نشود تنها یک‌سوم این میزان آب وارد دریاچه می‌شود و به‌طورکلی ۲۰ سانتی‌متر از تراز دریاچه
 کم خواهد شد. در نتیجه با ادامه همین روند دوباره در پنج سال آینده شرایط دریاچه به نقطه شروع برمی‌گردد؛ یعنی خشکسالی کامل.