پویش جدید وزارت بهداشت برای غربالگری و درمان رایگان «سل»

رئیس اداره کنترل سل و جذام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اقدامات اخیر برای غربالگری مبتلایان سل را تشریح کرد و گفت: اگر فردی مشکوک به سل باشد با آزمایشات و رادیوگرافی رایگان تحت بررسی قرار می‌گیرد و در صورتی که مشخص شود بیمار است، صرف نظر از ملیت به صورت کاملا رایگان تحت درمان قرار می‌گیرد.
دکتر مهشید ناصحی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره غربالگری «سل» ذیل اجرای کمپین واکسیناسیون تکمیلی اتباع غیرایرانی، گفت: نکته مهم این است که این بسیج تنها به اتباع غیرایرانی محدود نمی‌شود، یعنی ۳۰ تا ۴۰ درصد افرادی که در این پویش ممکن است تحت پوشش واکسیناسیون یا بیماریابی سل قرار گیرند، ایرانی هستند.
وی افزود: برآورد ما این است که یک چهارم تا یک پنجم جمعیت کشور، یک زمانی از زندگی خود از ابتدای تولد تا سن فعلی، میکروب سل وارد بدن آنها شده است، اما وقتی میکروب سل وارد بدن فردی شود فقط ۵ تا ۱۰ درصد احتمال دارد که در طول عمرش زمانی که سیستم ایمنی‌اش ضعیف می‌شود، میکروب از حصار دفاع ایمنی بدن خارج شده، تکثیر شود و بیماری ایجاد کند.
او تاکید کرد: بر این اساس ما به دنبال این هستیم که چه جمعیت‌هایی هستند که اگر میکروب سل در بدن آنها وجود داشته باشد،‌ استعداد بروز بیماری بیشتری دارند؟ یعنی چه کسانی هستند که احتمالا سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف‌تر از جامعه عمومی است؟ گروه‌هایی از این افراد را در برنامه‌های راهبردی خود داریم و دانشگاه‌های علوم پزشکی برای این گروه‌های خاص بیماریابی فعال انجام می‌دهند و منتظر نمی‌مانند که کسی با شکایت علائم سل بیاید تا بعد از آن تازه به مرحله تشخیص سل برسیم بلکه ما فعالانه سراغ افراد مستعد می‌رویم.
  مهم‌ترین گروه‌هایی که در اولویت بررسی هستند
رئیس اداره کنترل سل و جذام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، ادامه داد: مهم‌ترین گروه‌هایی که برای ما در اولویت بررسی هستند، افراد خانواده مبتلایان به سل شناسایی شده، افراد مبتلا به عفونت HIV، افرادی که نارسایی کلیه دارند و در شرایط دیالیز هستند، کسانی که بیماری ریوی سیلیکوزیس داشته باشند و یا کاندید دریافت پیوند باشند و یا برخی بیمارانی که به واسطه روند درمانی می‌بایست درمان‌های سرکوب‌گر سیستم ایمنی دریافت کنند، گروه‌های اصلی هستند که ما وظیفه بررسی وضعیت آنها را داریم.
وی در خصوص گروه‌هایی که در اولویت دوم بررسی قرار دارند،‌ تصریح کرد: اگر منابع اعتباری اجازه دهد و سیستم به لحاظ نیروی انسانی توانایی داشته باشد، به سراغ این افراد می‌رویم. در دنیا گروه دوم دارای اولویت‌ را زندانی‌ها می‌دانند؛ درحالی که ما از سال ۱۳۸۲ تاکنون بین وزارت بهداشت و سازمان زندان‌ها تفاهم‌نامه‌ای داریم تا بیماریابی فعال سل در زندان‌ها در اولویت اول ما باشد. گروه‌های دیگر مانند افراد حاشیه نشین، افراد بی‌خانمان،‌ معتادان تزریقی و مصرف کنندگان مواد صنعتی و نیمه صنعتی و مهاجرین کشورهای آسیب دیده و با شیوع بالای سل نیز اولویت دوم ما هستند.
وی افزود: به شکل منطقه‌ای و استانی در نقاطی که جمعیت پرخطر وجود داشته باشند، فعال هستیم؛ به عنوان مثال ذیل برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی همکاران ما به صورت دوره‌ای به پاتوق‌های معتادین تزریقی می‌روند و بیماریابی HIV، هپاتیت و سل را انجام می‌دهند. در این پویش به سراغ این رفتیم که جمعیت‌های حاشیه نشین با تمرکز بر اتباع خارجی کشورهای پرشیوع و آسیب دیده باشد اما ۳۰ تا
۴۰ درصد جمعیت ایرانی این مناطق هم تحت پوشش بیماریابی فعال سل قرار می‌گیرند.
ناصحی ادامه داد: اگر فردی مشکوک به سل باشد با آزمایشات و رادیوگرافی رایگان تحت بررسی قرار می‌گیرد و در صورتی که مشخص شود بیمار است، صرف نظر از ملیت به صورت کاملا رایگان تحت درمان قرار می‌گیرد. تلاش می‌کنیم در این کمپین به افراد دانش و آگاهی هم بدهیم تا اگر علائم بیماری را داشتند بدانند باید به کجا مراجعه کنند؟
وی در پایان عنوان کرد: در این برنامه حداکثر دو ماهه تخمین می‌زنیم که حداقل ۵۰۰ هزار نفر بیماریابی شوند، ولی دانشگاه‌های علوم پزشکی در تلاش هستند که ببینند می‌توانند این عدد را تا یک میلیون نفر افزایش دهند یا خیر.