ضرورت تدوین برنامه های زیرساختی توسعه

شکی نیست که برای داشتن هر گونه ادعایی در مورد قدرت در عرصه های مختلف باید ابزار و امکانات آن را در دست داشته باشیم. نمی توان وسیله حرکت را در اختیار نداشت و مدعی طی مسیر با سرعت بالا بود. نمی توان مدعی رشد اقتصادی بود درحالی که تورم و گرانی جامعه را هر روز فقیر تر می کند.
اینکه جایگاه و قدرت منطقه ای و جهانی خود را صرفاً بر توان نظامی و دستاوردها و امکانات سخت افزاری در این زمینه محدود کنیم، عملاً خود را در دایره ای کوچک و از قضا کم مصرف محدود کرده ایم و دیگر ابزارهای موجود در عرصه قدرت افزایی را فراموش کرده ایم.
درهمین گزینه قدرت نظامی باید اذعان داشت که همسایگان ما در غرب و شرق و جنوب کشور در داشتن ادوات و تجهیزات نظامی بسیار از ما غنی تر و بروزتر هستند. بودجه های نظامی عیان آنها از کل بودجه کشور ما بعضاً بیشتر است. اما آنچه ما را به لحاظ بهره مندی از توان نظامی قدرتمند ساخته است الگوی بومی ساخت تجهیزات نظامی است که با هزینه های فراوان و فراهم سازی امکانات و تلاش بسیار زیاد دانشمندان و نظامیان کشور میسر شده است.الگوی موفقیت شاید متفاوت باشد اما فرمول آن ثابت است. هرموفقیتی نیاز به تلاش، قدرت مالی و نیروی انسانی ماهر دارد. درغیر این صورت هرگونه تلاش نیروی انسانی بدون تمکن مالی امکان پذیر نیست و همچنین کوهی از ثروت بدون حضور تلاش و نیروی انسانی ماهر هم نمی تواند موجب پیشرفت گردد.
برای هرگونه پیشرفت و توسعه نیاز به ابزار و امکانات فراهم سازی آن داریم. بعد از پیروزی تیم ملی مقابل ژاپن، بسیاری از مسئولان و ورزشی نویسان جدای از اینکه کاپ قهرمانی جام ملت ها را پیشاپیش به تیم ملی اهدا کردند، فضا را به گونه ای هیجانی به سمت و سویی بردند که ایران باید درخواست میزبانی جام ملت ها را در دوره های بعدی بدهد. شاید این ادعا از سرهیجان بوده باشد اما باید درمورد بخش عقلانی آن نیزتأمل کرد. با کدام امکانات و تجهیزات می خواهیم میزبان جام ملت ها باشیم. طی چند دهه گذشته چند ورزشگاه با استانداردهای بین المللی ساخته ایم که توقعات این چنین داریم.چه تعداد هتل و اقامتگاه با امکانات ورزشی استاندارد در کشور داریم فقط در یک رشته فوتبال میزبان رویدادی در سطح آسیا باشیم(جای شکرش باقی است که درخواست میزبانی جام جهانی مطرح نشده است!).
این مثال به روز و به قولی داغِ داغ است؛ اما در دیگر حوزه ها نیز وضعیت ما اگر بدتر از عرصه ورزشی نباشد بهتر هم نیست چرا که حداقل در فوتبال دستاوردی مثل برد مقابل ژاپن می توان به صورت هیجانی هم که شده ما را در مسیر نگاه به آینده امیدوارکند.
درحوزه گردشگری، علیرغم داشتن پتانسیل های فراوان طبیعی و جاذبه های توریستی به سبب نداشتن برنامه برای فراهم سازی امکانات مورد نیاز گردشگران خارجی و حتی داخلی شاهد هرز رفتن توان کشوردر این حوزه هستیم. این درحالی است که درکنار دست ما ترکیه سال گذشته بیش از 50 میلیارد دلار از حوزه گردشگری درآمد کسب کرده است و ما هنوز در این حوزه درصدد تهیه برنامه ای برای ارتقای کمی و کیفی سرویس های بهداشتی خود هستیم.
عرصه های دیگر همچون اقتصاد، آموزش، محیط زیست، توسعه شهری و... نیز به همین آفات مبتلا هستند و با وجود اینکه برای آنها اهداف و چشم اندازهای عالی تعریف شده اما ابزار و امکانات تحقق آنها موجود نیست و نمی توان توقعی درجهت تحقق این چشم اندازها داشت. به نظر می رسد ما پیش از تدوین هرگونه اسناد بلند مدت توسعه محور، می بایست اسناد کوتاه و میان مدت در جهت فراهم سازی ابزارها و امکانات مورد نیاز توسعه را در عرصه های مختلف فراهم کنیم؛ تا با اتکا به آنها برای دسترسی به موفقیت ها و چشم اندازهای مختلف دست خالی نباشیم.