از ساکورای ژاپنی تا بهار نارنج خودمان!

هرسال در بهار، ژاپنی‌ها جشنواره‌ چهل-پنجاه روزه‌ای دارند برای شکوفه‌های گیلاس که به آن «ساکورا» می‌گویند؛ جشنواره‌ای که گردشگران بسیاری را برای شرکت در آن از اقصی نقاط جهان جلب می‌کند. 
چندی پیش یکی از اساتید ایرانی دانشگاه کالیفرنیا، با استفاده از یک خبر در مورد همین ساکوراهای ژاپنی گریزی زده بود به بهارنارنج‌های خودمان، گریزی البته تلخ. خبراین بود که کارشناسان ژاپنی اعلام کرده بودند امسال، درختان گیلاس نسبت به 1200 سال گذشته، زودتر شکوفه کرده‌اند و همین امر، استاد ایرانی را در این اندیشه فرو برده که آیا در کشور ما نسبت به کل وقایع تاریخی و نه فقط وقایع تا این حد کوچک، چنین ریزبینی و تاریخ‌نگاری وجود دارد یا نه؟! البته که حافظه ما مردم، اغلب بر شفاهیات و نقل سینه به سینه اتکا دارد و تقریبا تاریخ مدون و علمی در مورد مسائل مهم نداریم؛ چه برسد به تاریخ شکوفه‌های بهارنارنج، که آن‌ها هم امسال زودتر از سال‌های گذشته از راه رسیدند. آن‌چه این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا بدان اشاره کرده چنین است:« عید امسال، شروعِ زودهنگامِ عطر بهار نارنج در کوچه های شیراز، باعث تعجب خیلی‌ها شد. همه‌ساله، سمفونیِ شکوفه‌ها اردیبهشت‌ماه رخ می‌داد و هوایِ اردیبهشت، هوایِ بهشت می‌شد. اما امسال، روزهای دوم یا سوم فروردین عطرِ بهارنارنج همه‌جا پخش شد. آیا ما از تاریخ 1200 سال گذشته بهار نارنج خبرداریم؟ از خیر آن بگذریم. حتی خبر نداریم 700 سال پیش در همان شیراز، حافظ دقیقا در چه سالی متولد شده؟ و در چه سالی مُرده؟ معلمان حافظ 
چه کسانی بوده‌اند؟ با که ازدواج کرده؟ فرزندانش چطور بوده‌اند؟ هیچ! ما هیچ از حافظ نمی‌دانیم به‌جز «اطلاعاتی مبهم و کلی». «به‌جز غزلیات» هر آن‌چه از حافظ داریم مُشتی اطلاعاتِ حدودی و کلی است».
اما برای رهایی از چنین روندی، چه باید کرد؟ تجویزهمین استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا این است:«برای گذار از حسرت بزرگ به فرصت بزرگ؛ از خود بپرسیم چه چیزهایی در ایران هست که برای ما معمولی است اما برای جهان، جذاب، شگفت آور، متمایز و کمیاب است. و چگونه می‌شود این شگفتی کمیاب را به کسب وکارهای میلیون دلاری تبدیل کرد. ایران سرشار از شگفتی‌های جذاب میلیون دلاری است. و سیاست‌گذاران نیز اندکی فضا را باز بگذارند تا جهان، ایران را کشف کند. درآمد میلیارد دلاری از توریسم دور از دسترس نیست به‌شرط اعتماد به خویش و ارتباط با دیگران.»