چرا در مصرف حامل‌های انرژی اصراف می‌کنیم؟

در سال‌های اخیر که کشور با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با تولید و توزیع حامل‌های انرژی مواجه شده، مدام سخن از این می‌رود که مردم ما در مصرف حامل‌های انرژی اصراف می‌کنند. اما البته این سخنی تازه نیست، همواره مردم ما، چه توسط برخی مسئولان و چه توسط همدیگر در ارتباط با مصرف حامل‌های انرژی مورد انتقاد واقع شده‌اند. این حقیقتی انکارناپذیر است که گاز و برق و در مواردی آب بسیار زیادی نسبت به میانگین‌های جهانی مصرف می‌کنیم؛ برای مثال رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گوید:«سه برابر کل جمعیت هند گاز مصرف می‌کنیم. گاز در ایران تقریبا برابر با چین است.»  
ما در مورد مصرف برق هم در بین بیست کشور پرمصرف جهان قرار داریم. اما آیا تا به‌حال در مورد علل چنین حجم زیادی از مصرف بررسی‌ها و پژوهش‌های لازم و مقایسه‌هایی به جز میزان مصرف، با کشورهای دیگر صورت گرفته است؟ آیا مسئولان و کارشناسان ذیربط از خود و دستگاه تحت نظارت خویش پرسیده‌اند که که چرا برای مثال ما با هشتاد واندی میلیون نفر، به اندازه کشور میلیاردنفری چین گاز مصرف می‌کنیم؟ طبعا با پرسش و پاسخ‌ها می‌توان به علت‌ها پی برد؛ در کشور ما، پس از
لوله کشی گاز به اغلب نقاط دور و  نزدیک کشور، گاز تنها منبع تولید گرمایش و سرمایش در بخش خانگی، صنعتی و کشاورزی شده است. در حالی‌که در کشورهای دیگر یا معمولا لوله‌کشی گاز به سبکی که ما انجام داده‌ایم وجود ندارد، یا در کنار گاز از دیگر حامل‌های انرژی که تجدیدپذیر هم هستند استفاده می‌شوند، در برخی از کشورها، حتی مردم، پشت بام خانه خود را با استفاده از پنل‌های خورشیدی به منبع تولید انرژی تبدیل کرده و از این انرژی استفاده می‌کنند. در برخی مناطق دیگر از توربین‌های بادی استفاده می‌شود. اما شوربختانه با وجود داشتن دو فصل خورشیدی، با داشتن مناطق بادخیز بسیاردر کشور و داشتن دو کویر بزرگ برای
راه انداختن پنل‌های خورشیدی،هنوز مردم ما در بخش‌های مختلف، به دو منبع برق و گازوابسته‌اند.
نکته مهم دیگر این‌که در لوله‌کشی گازو سیم‌کشی برق، نشتی‌هایی وجود دارد، در بسیاری از منازل ما، در و پنجره چنان تعبیه نشده‌اند که از اتلاف انرژی جلوگیری شود و لاجرم با انحاء مختلف نشت انرژی مواجهیم؛ مواردی که نیازمند رسیدگی‌های دوره‌ای منظم و اصلاح در سیستم ساختمان‌سازی دارند. بنابراین با مقایسه صِرف میزان مصرف، نمی‌توان از «میزان مصرف» کاست، باید دید آن کشورها چگونه از حامل‌های انرژی استفاده بهینه می‌کنند؛ باید دید، بررسی کرد و به راهبردهای اصلاح کننده دست یافت.