قشرکارگر صدقه نمی خواهد،حقوق قانونی آنها را بدهید

 حمیدرضا عسگری
ماه هاست که کرونا وضعیت نابسامان اقتصادی را بیش از پیش وخیم کرده و درد نان را برای اقشار مختلف مردم به مصیبتی روزانه مبدل ساخته است. تا پیش از کرونا هرجور که می شد ولو به سختی اقشار ضعیف با کارکردن روزانه یا دست فروشی و ایستادن در میادین برای امور خدماتی،می توانستند به صورت روزمزد درآمدی داشته باشند و حداقل های معیشتی خود را به گونه ای تأمین کنند. اما با گسترش کرونا و تشدید محدودیت های بهداشتی و تعطیلی برخی مشاغل،عملاً زنجیره کاری این اقشار قطع شد و امروز با مشکلات سختی مواجهند که شاید باورش برای خیلی از ما قابل درک نباشد.
شاید گفته شود که دولت با دادن یارانه مضاعف به این اقشار و تخصیص وام کرونا و یا تهیه سبدهای معیشتی کمک حال نیازمندان بوده است،که البته چنین است اما اشکال کار اینجاست که نقطه هدف دولت و نهادهای حمایتی به سمت جامعه آماری و اطلاعاتی خودشان است. به عنوان مثال بسیاری از این کمک ها به سمت کسانی می رود که اسمشان در سامانه تامین اجتماعی ثبت شده باشد. حال تصور کنید چه تعداد از سرپرستان خانوار هستند که بیمه تامین اجتماعی ندارند و از گرفتن این کمک ها محروم می مانند.
همچنین شاید تصور کنید که بیمه بیکاری برای چنین روزهایی است و بیمه ها باید درازای دریافت حق بیمه به طور مستمر برای چنین روزهای بحرانی جبران کننده کسری ها باشند. ابتدا اینکه همین قانون بیکاری و دریافت حقوق ماهانه بیکاری در کشورمان به گونه ای است که افراد باید در صف انتظار چند ماهه بمانند تا بتوانند از مزایای آن استفاده کنند. دوم اینکه آنهایی که بیمه نیستند و در زمره کارگران فصلی و روزمزد هستند چه تکلیفی خواهند داشت.
درهمین زمینه با "علیرضا محجوب" دبیرکل خانه کارگر و نماینده ادوار مجلس در مورد وضعیت کارگران و مشکلات آنها در ایام کرونا گفتگو کردیم.
وی با تاکید بر ضرورت اهتمام و پرداختن
بر وضعیت و معیشت قشر کارگر گفت: متاسفانه امروز تامین اجتماعی درمورد وضعیت بیکاران و قوانین بیمه بیکاری، از حمایت های دولت سواستفاده می کند و شاهد فرار از مسئولیت های قانونی از سوی این نهاد هستیم. این وضعیت باعث شده بسیاری از کارگرانی که الان  باید با وجود بیمه و توافقات مشخص پرداخت سه درصد حق بیمه در این شرایط مورد حمایت
قرار بگیرند، به بهانه اینکه دولت برای کرونا حمایت و توجه خاص کرده از حمایت های قانونی محروم گردند.
به دولت باید تذکر داد که وقتی در موضوعی می خواهد حمایت داشته باشد، ضروری است تا به دستگاه های مربوطه تحت امر خود قید کند که قانون نباید به بهانه کمک های ویژه دولت تعطیل شود. اینکه تامین اجتماعی از قوانین مربوط به
بیمه بیکاری و صندوق بازنشستگان سرباز زند به بهانه اینکه دولت در ایام کرونا تمهیداتی را برای بیکاران و اقشار نیازمند در نظر گرفته، امری غیرقابل پذیرش
 است.
دبیرکل خانه کارگر با اشاره به حضور صدها نفر در روز به این مرکز برای دریافت کمک و حمایت نقدی و غیر نقدی اذعان داشت:  امروز کارگران ساختمانی از هیچ مرجعی حمایت مالی دریافت نمی کنند. این یعنی از بیمه بیکاری هم محرومند و یا آن دسته از افرادی که اصلا بیمه ندارند، آنها باید چه کنند. باید این افراد تحت حمایت دولت قرار بگیرند و گرنه قانون بیکاری برای کسانی که بیمه هستند راهکار خود را دارد.
از طرفی دیگر سامانه ای را وزارت کار و رفاه اجتماعی برای این موضوع تعریف کرد که متاسفانه این سامانه هم به جای اینکه به داد کارگران برسد در این شرایط باعث اخلال در ثبت و ضبط اطلاعات متقاضیان شد و دوباره تغییر سامانه رخ داد و اطلاعات افراد زیادی که ثبت درخواست کرده بودند بلاتکلیف ماند و در این شرایط کرونا علاوه بر اینکه کارشان را از دست دادند باعث شد درخواست هایشان مفقود شود و دست به دست گردد و نهایتاً به سبب اینکه یک ماه فرصت ثبت نام داشتند از حمایت های مالی بی نصیب ماندند.
متاسفانه تلاش جدی برای بازیابی این اطلاعات و کسانی که در این مدت از حمایت های کرونایی محروم بودند،صورت نگرفت. امروز عده زیادی کارگر ساختمانی داریم که علیرغم نزدیک شدن به فصل کار در بازار ساخت و ساز و افزایش چشم گیر قیمت مسکن، متاسفانه هنوز دچار بی کاری هستند و با مراجعه به ما از وضعیت خود گله مند هستند و حتی تخصیص سبد معیشتی به این افراد نیز نادیده گرفته شده است.
این نماینده ادوار مجلس با اشاره به اینکه امروز ما نیروی کار محرک داریم،یعنی نیروی کار آماده به کار حی و حاضر است گفت: جای تعجب است که در دولت و مجلس و دیگر نهادهای مرتبط اصرار دارند که کسانی که کاری انجام نمی دهند و صرفاً در
سامانه های تامین اجتماعی و رسمی دولت حضور دارند،فقط به آنها کمک کنند. اما کارگری که آماده کار است و کار برای آن وجود ندارد در اولویت
کمک رسانی قرار نمی گیرد.
 درهمه جای دنیا اساس کار بر این است که اگر نیروی کار محرک بود و آماده کار بود به آن کمک
می کنند،اما فردی که تحرکی ندارد و چشم انتظار حمایت های مالی از ارگان های مختلف است باید در ردیف بعدی اولویت های قرار بگیرد.
کارگری که هر روز از صبح تا ظهر در میادین می ایستد اما کسی به سراغ وی نمی آید برای کار، چه کارباید بکند. ما نه حمایت و نه هیچ تلاشی برای شناسایی آنها نداریم و هیچ دستگاه حمایتی و خیریه ها و وزارتخانه های ذی ربط به آنها توجه نمی کنند.
علیرضا محجوب در پاسخ به نحوه اقدامات مجلس برای ساماندهی به وضعیت کارگران بیکار در شرایط این چنین گفت : ما طرح بیمه بیکاری را دو دوره قبل در مجلس تهیه کردیم که حمایتی از این کارگران فصلی و ساختمانی بود، اما متاسفانه در شورای نگهبان و مجمع تشخیص گیر کرد و علیرغم تلاش سه باره مجلس درتنظیم اصلاحیه، این طرح در مسیر شورای نگهبان گیر کرد و به سرانجام نرسید. امروز نیز نمایندگان مجلس باید با درک شرایط معیشتی و گسترش بیکاری بین اقشار ضعیف و آسیب دیده از کرونا، درصدد حمایت قانونی و اجرای قوانین کار و بیمه بیکاری برای کارگرانی باشد که نامشان در هیچ سامانه ای نیست و از این حیث حداقل های معیشتی و حمایتی را نیز دریافت نمی کنند.
دبیرکل خانه کارگر در مورد راهکار و برون رفت از این وضعیت نابسامان برای کارگران گفت: قاعدتاً عامل نجات بخش در این مواقع بیمه بیکاری و اجرای صحیح قوانین آن است که متاسفانه ما در این مدت کرونا شاهد عدم اجرای آن بودیم.
از طرفی دیگر کسانی بودند که دستمزد و حقوقشان کاهش یافته و یا متناسب با افزایش تورم و قیمت ها افزایش حقوق نداشته اند، آنها نیز باید مورد حمایت از طریق سبدهای تعریف شده قانونی قرار بگیرند. به عبارتی کارفرماها باید این قوانین را در شرایط خاص رعایت کنند و حق و حقوق قانونی کارگران را مد نظر قرار دهند. در این شرایط باید به کارفرما کمک شود تا آنها بتوانند کسری حقوق و کمک خرج کارگران خود را تامین
کنند.
تا امروز متاسفانه آنچه مشاهده می شود به همه کمک شده به جز آنهایی که واقعاً نیازمند هستند. نه اینکه کمکی نشده باشد اما کمترین کمک به
مظلوم ترین و محروم ترین قشر شده و آنهایی که نیروی کار متحرک هستند و بعضاً در ایامی کار دارند یا موقت سرکار می روند،حمایت نشده اند. البته باید به این موضوع نیز اشاره کنم که متاسفانه آنهایی هم که مشمول بیمه بیکاری قرار گرفته اند،همچنان بلاتکلیف مانده اند.
علیرضا محجوب در واکنش به تخصیص سبدهای معیشتی از سوی مجلس و دولت برای اقشار نیازمند و کم درآمد با بی اثر بودن این اقدامات برای درمان وضعیت معیشتی این اقشارگفت: من به این
سیاست ها اعتقاد ندارم و معتقدم که باید بیمه بیکاری محور اقدامات قرار می گرفت و تحت هر شرایطی باید از افراد در کار و مشاغل مختلف استفاده می شد. چه دورکاری و چه مدل های دیگر باید در دستور کار قرار بگیرد و نظام و سازمان کار نباید از هم متلاشی شود. وقتی شما کار دارید و درآمد حداقلی دارید تا حد امکان باید از طریق کارفرما حمایت شوید و یا کالا و سبدی به آنها داده شود تا تکمیل کننده کسری مالی آنها گردد. یعنی باید در قبال کاری که صورت می دهند این حمایت ها انجام شود و نه به خاطر کار نکردن.
امروز بسیاری کارگران کار ندارند و از کسانی که در صف ثبت نام حمایت کرونایی ایستاده اند،فقیرتر هستند اما به سبب وجدان و شرافتی که اساس کارشان است نمی پسندند در ازای بیکاری پول یا حمایت دریافت کنند. این واقعا ظلمی است به این افراد که فقر به سختی تحت فشار قرارشان داده است. ما واقعا معتقدیم که هیچ کارگری صدقه نمی خواهد و باید کمک کرد که حق و حقوق آنها پرداخته شود و اگر حقوق واقعی آنها پرداخت شود، این بزرگترین خواسته کارگران و ما می باشد و بیشتر از این کسی توقعی از مسئولین ندارد.