نگهداری و بازسازی سیستم؛ اصلی فراموش شده در نظام شهرسازی کشور

می‌توان پول و سرمایه را با هر روشی، به سمت وسوی ساخت‌وساز و افزایش امکانات شهری-مسکن، خطوط حمل‌ونقل، مبلمان شهری و مراکز تفریحی- سوق داد و در این زمینه فعالیت‌های بزرگی را آغاز کرد. طبعا با پول وسرمایه، می‌توان از بهترین طراحان و معماران و مصالح برای چنین ساخت‌وسازهایی هم استفاده کرد تا آن‌چه ساخته می شود، مطابق با آخرین استانداردهای جهانی باشد. این مسئله در برخی از ساخت‌وسازهای کشور اتفاق افتاده است.
 اما نکته‌ای مهم در امر ساخت‌وساز، مغفول مانده و آن، همانا «نگهداری و بازدید و تعمیر و بازسازی مداوم» است، کاری شبیه به تداوم ارائه خدمات پس ازفروش یک کالا و تضمین و گارانتی آن.این‌ها را گفتیم که بگوئیم، چندین اتفاق در سال‌های اخیر در شهرهای بازی و به‌ویژه در تله‌کابین‌ها و تله‌سیژهای کشور رخ داده که نشان از فرسودگی این سازه‌ها دارد. خوب است بدانیم که تاریخ ساخت تله‌کابین توچال به سال 1353 برمی‌گردد، یعنی از عمر آن حدود نیم‌قرن می‌گذرد!
به گفته رئیس کمیته فنی دستگاه‌های بالابر فدراسیون اسکی، از مجموع ۴۷ دستگاه بالابر کابلی مشمول الزام استاندارد، فقط۱۱ دستگاه استاندارد ملی ایران را دارند! یعنی حتی این 11 دستگاه نیز خود را با استاداردهای جهانی به‌روز نکرده و صرفا استاندارد ایران را دارند که معلوم نیست چه زمانی و تحت چه شرایطی تدوین شده است و بقیه به‌طور کلی فاقد استاندارد داخلی هستند و این یعنی هر لحظه باید منتظر فاجعه‌ای در این اماکن بود.
اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که در عین حال هیچ استانداردی میزان عمر مفید یک سازه را معین نمی‌کند چون«عمرمفید» تحت شرایط جغرافیایی تغییر می‌کند؛ اماعمرمفید استفاده هر قطعه به صورت تقریبی اعلام می‌شود، به‌عنوان مثال کابل فولادی بعد از ۱۵ سال، قطعات شاسی قرقره‌ها هر ۵ سال و شفت‌ها هر ۱۰ سال باید تعویض شوند. مدتی است یکی از دلایلی که موجب تعطیلی و جمع‌آوری این دستگاه‌ها شده، بالا بودن هزینه تعمیر و نگهداری، عدم تطبیق با الزامات استاندارد و از همه مهم‌تر تکنولوژی‌های روزی است که رسیدن به آن‌ها نیز نیازمند هزینه‌های زیاد است.