آیا خشکسالی ما را به سوی تنش‌های آبی می‌برد؟

کشور ما از نظر اقلیمی، کشوری نیمه خشک تا خشک است؛ ما در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان قرارگرفته و از منابع رطوبتی بسیار دوریم. سامانه‌های باران‌آور زمانی به ایران می‌رسند که بخش بزرگی از رطوبت خود را از دست داده و توان کافی برای ایجاد بارش در بخش‌های مرکزی و شرقی  ندارند.نیاکان ما با درک این شرایط، برای تأمین آب اشامیدنی و حتی کشاورزی در طی سالیان دور، از چاه‌ها و قنات‌ها استفاده کرده و گاهی به کشت دیم و محصول متناسب با اقليم خود و در انتظار باران نشستن اکتفا کرده‎اند.از سال ۱۳۷۴ دوره طولانی خشکسالی در کشورما آغاز شده و در اغلب سال‌ها بارش سالانه، پایین‌تر از میانگین بلندمدت بوده. کاهش چشمگیر بارش‌ها در سال‌ 99
موجب شده خشکسالی بار دیگر مطرح شود. اما نکته مهم این است که اگر زمانی می‎شد این کم‎آبی را با ساخت «قنات» مدیریت کرد؛ اینک مدتی است با ساخت بی‌رویه و بدون توجیه منطقی انواع سد، از مدیریت آب کاسته و بر تنش‌های آبی افزاوده‎ایم.
 ساخت‎وساز سدها و برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی آب، موجب بروز مشکلات فراوانی چون افزایش نشست زمین و توفان ریزگردها شده است.شاید به همین دلیل است که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته است:«جنگ آب از استان‌ها به روستاها می‌رسد، رودخانه‌های ایران مرده‌اند.غیر از سفید رود و رودخانه کارون که کمی نفس دارند، بقیه رودخانه‌ها به مقصد نمی‌رسند.انتهای رودخانه‌ها شامل تالاب‌ها، محل گردوغبار شده‌اند.»
 این سخنان، پیش‌بینی دردناکی در رابطه با حق‌آبه‌های داخلی و خارجی، درون خود نهفته‌اند، برخی کشورهای همسایه‌، از هم اکنون در حال قصور در مورد دادن حق‌آبه ما هستند، شوربختانه در کشور ما، برنامه چندان مشخصی برای مقابله با حوادث طبیعی از جمله سیل و خشکسالی وجود ندارد واغلب اقداماتی که در این  حوزه انجام می‌شود، معمولا انفعالی و واکنشی است و پس از وقوع حوادث مختلف، مدیریت بحران آن‌هم نه به‌طور کامل در دستور کار دستگاه‌های ذیربط قرار می‌گیرد؛ شایددر حال حاضرمهم‌ترین مسئله کشور ما، آغاز فوری تغییر نگرش در نحوه مدیریت و پیشگیری از وقوع بحران باشد.