"اختروش‌های سرد" چه هستند؟

قسمت دوم
با نگاه به گذشته و به نخستین روزهای جهان، حدود ۶۷۰ میلیون سال پس از "مه‌بانگ"، ستاره شناسان قدیمی‌ترین ابرسیاه‌چاله را پیدا کردند که این اعتبار را به این نظریه می‌دهد که سیاه‌چاله‌ها جهان اولیه را تکثیر کرده‌اند و موجب بسط و گسترش آن شده‌اند.
ابرسیاه‌چاله مذکور موسوم به "J۰۳۱۳-۱۸۰۶" کمی بیش از ۱۳ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و تقریباً ۱.۶ میلیارد برابر خورشید جرم دارد.گاز و گرد و غبار بسیار زیادی دور این ابرسیاه‌چاله می‌چرخند و یک دیسک افزایشی براق را تشکیل داده‌اند که بیش از ۱۰۰۰ برابر درخشان‌تر از همه ستارگان کهکشان راه شیری است.
از آنجا که هر چیزی یک روز به پایان خود نزدیک می‌شود، سرانجام، کهکشان‌ها برای تولید ستاره‌های بیشتر سوخت‌شان تمام می‌شود، چرا که همه هیدروژن موجود آنها در سحابی‌ها، ستارگان و سیارات موجود قفل شده است و یا توسط یک ابرسیاه‌چاله بلعیده شده است. با این حال، اخترشناسان با استفاده از داده‌های طیفی حدس زده‌اند که ابرسیاه‌چاله "J۰۳۱۳-۱۸۰۶ " همچنان سالانه معادل ۲۵ خورشید را می‌بلعد که این بدان معناست که همچنان در حال رشد است.
 "اختروش‌های سرد" دقیقاً چه هستند؟
"آلیسون کرک‌پاتریک" نویسنده یک مقاله درباره اختروش‌های سرد از دانشگاه "کانزاس" در مقاله خود می‌گوید: تمام گازی که روی سیاه‌چاله جمع می‌شود، در حال گرم شدن و انتشار اشعه ایکس است و طول موج نوری که می‌دهد مستقیماً با میزان گرم بودن آن مطابقت دارد. به عنوان مثال، بدن من و شما نور مادون قرمز ساطع می‌کند، اما چیزی که باعث انتشار اشعه ایکس می‌شود یکی از داغ‌ترین چیزهای جهان هستی است. این گاز شروع به جمع شدن بر روی سیاه‌چاله می‌کند و با سرعت نسبیتی شروع به حرکت می‌کند. شما همچنین یک میدان مغناطیسی در اطراف این گاز دارید که می‌تواند در هم بپیچد. به همان روشی که شراره‌های خورشیدی را دریافت می‌کنیم، می‌توان فواره‌هایی از مواد را در حال بالا رفتن از خطوط این میدان مغناطیسی و دور شدن از سیاه‌چاله مشاهده کرد. این فواره‌ها اساساً منبع تأمین گاز کهکشان را خفه می‌کنند، بنابراین هیچ گاز دیگری نمی‌تواند به کهکشان برود و ستاره‌های جدید تشکیل دهد. پس از اینکه از تشکیل ستاره‌ها توسط یک کهکشان جلوگیری شود، ما می‌گوییم که این کهکشان یک کهکشان مرده منفعل است.
منطقی است که سیاه‌چاله واقع در مرکز کهکشان، تمام گاز و
گرد و غباری را که می‌تواند تکینگی آن را از بین ببرد، می‌بلعد. پس معلوم می‌شود که اختروش‌ها برای کهکشان‌ها، حداقل برای بعضی از کهکشان‌ها حکم اعدام خودکار نیستند. تقریباً ۱۰ درصد از کهکشان‌های قدیمی‌تر که با اختروش‌ها در مرکز خود مشاهده و بررسی شده‌اند، دارای ذخیره گاز هستند و بنابراین هنوز در حال ایجاد ستاره‌های جدید هستند.
"کرک‌پاتریک" خاطرنشان کرد: ما قبلاً می‌دانستیم که اختروش‌ها از مرحله غبار آلودگی عبور می‌کنند. ما می‌دانستیم که آنها از مرحله سنگینی که گرد و غبار، ابرسیاه‌چاله را احاطه کرده است، عبور می‌کنند. ما آن را مرحله اختروش قرمز می‌نامیم. اما اکنون با این نمونه منحصر به فرد مواجه شده‌ایم که قبلاً ندیده بودیم. پیش از این اگر به کسی می‌گفتید که
یک اختروش درخشان پیدا کرده‌اید که دارای رنگ نوری آبی است، اما هنوز گرد و غبار و گاز زیادی در آن وجود دارد و تشکیل ستاره زیادی نیز هنوز در آن رخ می‌دهد، مردم به شما می‌گفتند نه، این چیزی نیست که از این اجرام انتظار می‌رود.
ادامه دارد...
*ايسنا