تولید وانیل از بطری‌های پلاستیکی!

از آن‌جا که در حال حاضر پلاستیک پس یک بار مصرف، ۹۵ درصد ارزش ماده‌اش را از دست می‌دهد، توانایی ساخت مواد ارزشمندتر از زباله می‌تواند به مقابله با آلودگی پلاستیکی و حرکت به سمت اقتصادی چرخشی‌تر (نظامی اقتصادی با هدف کاهش ضایعات و افزایش استفاده از منابع) کمک کند.
پژوهشگران دانشگاه ادینبورو از یک ریزسازواره (میکروارگانیسم) مهندسی‌شده، اشریکیا کولای، استفاده کردند تا به زیست‌تجزیه پلاستیک‌های پلی‌اتیلن ترفتالات پلیمر (PET) به وانیلین کمک کند، ماده‌ای که در صنایع بسیاری کاربرد گسترده دارد. این ماده در مواد غذایی و آرایشی، و هم‌چنین در ترکیب علف‌کش‌ها، ضدکف‌ها و محصولات پاک‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وانیلین را معمولا از عصاره دانه‌های وانیل می‌گیرند و عامل طعم و بوی خاص وانیل است. وانیلین ماده‌ای گران اشت، با بازاری که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵، حدود ۷۲۴.۵ میلیون دلار (۵۱۴ میلیون پوند) ارزش داشته باشد.
دانشمندان راهی کشف کرده‌اند تا با استفاده از یک باکتری که دستکاری ژنتیکی شده است، بطری‌های پلاستیکی مصرف‌شده را به وانیل تبدیل کنند.به گفته پژوهشگران، برای اولین بار از زباله پلاستیکی بی‌کاربرد یک ماده شیمیایی سودآور «بازآفرینی» شده است و می‌تواند راهی ارزشمند برای مبارزه با بحران جهانی زباله‌های پلاستیکی باشد.
وانیلین را هم به‌صورت مصنوعی و هم به‌صورت شیمیایی می‌سازند،
 ۸۵ درصد از وانیلین جهان در فرایندی دو‌مرحله‌ای از مواد پتروشیمی ترکیب و تولید می‌شود.
آنزیم‌های جهش‌یافته‌ای ایجاد شده‌اند تا بطری‌های پلاستیکی را به واحدهای اولیه ساده‌تر تجزیه کنند و سپس، دانشمندان آن‌ها را به وانیلین تبدیل می‌کنند.
بر اساس یافته‌های این پژوهش، فرایند تبدیل پلاستیک به وانیلین فعل و انفعال خفیفی ایجاد می‌کند و زباله خطرناکی تولید نمی‌کند.
به گفته یک پژوهشگر این تحقیق: «این اولین نمونه استفاده از سامانه زیست‌شناختی برای گردش زباله پلاستیکی به یک ماده شیمیایی صنعتی ارزشمند است و برای اقتصاد چرخشی پیامدهای هیجان‌انگیزی دارد.»
بحران پلاستیک جهان آثار اقتصادی و زیست‌محیطی جدی در پی داشته است، و بر اساس برآوردها، سالانه حدود ۵۰ میلیون تن زباله پلاستیکی پلی‌اتیلن ترفتالات پلیمر تولید می‌شود.