صنعت فقر؛ گردش ميلياردي سوءاستفاده از زنان معتاد و كودكان زباله‌گرد!

    زباله‌گردي، اغلب توسط زنان و البته بيشتر كودكان انجام مي‌گيرد؛ زنان اغلب معتاد و كودكان، توسط پيمانكاران و با دستمزدي بسيار ناچيز، به اين كار واداشته مي‌شوند. در آن‌سوي ماجرا و در بخش تفكيك زباله نيز زنان و كودكان مشغول به كار هستند؛ بازهم توسط بعضي از پيمانكاراني كه با شهرداري قرارداد دارند. البته به گفته مسئولان مختلف شهرداري، تفكيك زباله در دوران كرونايي متوقف شده، اما آن‌چه عملا در كوچه‌ها و خيابان‌هاي شهر تهران ديده مي‌شود، خلاف اين مسئله را ثابت مي‌كند، كودكان و زنان همچنان مشغول زباله‌گردي هستند و تا كمر درون سطل‌هاي زباله فرو رفته‌اند. در رابطه با جمع‌آوري و تفكيك زباله، سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت شهرداري تهران مي‌گويد:«‌جمع‌آوري کودکان زباله‌گرد بر عهده شهرداري نيست. در مورد موضوع زباله‌گردي شهرداري تفکيک زباله را جهت کرونا ممنوع کرده، در حالي‌که اين موضوع زيان‌هاي مالي در پي داشته است.» در واقع آن‌چه در عمل در رابطه با قطع روند تفكيك زباله شده، ضررمالي آن است، ضرر مالي در مورد يك گردش مالي روزانه هزارميلياردي فقط در تهران!

    همين مقام مي‌افزايد:« شهرداري تهران نمي‌تواند با زباله‌گردها برخورد انتظامي کند و فقط بهزيستي در اين زمينه مي‌تواند دقيقا ورود يافته و اقدامات لازم را انجام دهد.در گذشته هم اگر کودکي در اين زمينه نياز به کمک داشت ما از طريق 123 اطلاع مي‌داديم و مرزهاي کاري‌مان کاملا مشخص است.»

    شنيده ها حاکي است پيمانكاراني كه نيرو براي تفكيك زباله استخدام مي کنند به حضور و فعاليت حداكثري زنانِ و كودكان در صنعت تفكيك زباله و زباله‌گردي دامن زده اند. اين زنان و كودكان حاصل فقر و حاشيه ‌نشيني و اعتياد هستند و حاضرند در مقابل دستمزد اندك، هر مخاطره‌اي را بپذيرند. اين‌كه شهرداري جمع‌آوري كودكان و زنان زباله‌گرد را جزو وظايف بهزيستي مي‌داند هم مورد جالب توجهي است؛ شهرداري موارد سوءاستفاده توسط پيمانكاران خودش را به 123 اطلاع مي‌دهد!

    رئيس اورژانس اجتماعي کشور مي‌گويد:« مي‌خواهم براي نخستين‌بار بگويم که گردش مالي در مسئله کودکان خياباني بيش از يک هزار ميليارد تومان تنها در شهر تهران است. اين موضوع اصلا ساده نيست. نکته تأسف‎بار اين‎جاست که کمتر از 30 درصد اين پول در اختيار بچه قرار مي‎گيرد. آيا بچه مقصر است؟ اين موضوع سوال ما در سازمان بهزيستي است؛ خانواده، اطرافيان و جامعه اين بچه باعث شده‎اند که چنين اتفاقي برايش رخ دهد. بنابراين بايد از حلقه خانواده آغاز کنيم و به سمت توانمندسازي خانواده‌ها برويم.» در اين ميان اما صحبتي در مورد باندهاي سامان‌دهنده چنين افرادي، به ميان نمي‌آيد؛ افرادي كه در سايه، صحنه‌گردان اين صنعت هستند و با سوءاستفاده از فقر، بر اين معضل دامن مي‌زنند، باندهايي كه اين كودكان را يا قاچاق مي‌كنند و يا از خانواده‌هاي فقيرشان مي‌خرند و اجاره مي‌كنند؛ اين‌جاست كه پاي نيروي انتظامي، اورژانس اجتماعي و بهزيستي و حتي شهرداري به ميان مي‌آيد؛ بايد با اين باندها و سردسته‌ها، كه به‌عنوان پيمان‌كار با هرکجايي که قرار داد مي‌بندند، برخوردهاي مقتضي انجام گيرد و هيچ‌كدام از اين سه نهاد اجتماعي نمي‌توانند وظيفه خود را به بهانه «مرزهاي کاري‌ کاملا مشخص» به گردن ديگري بيندازند.

    سال‌هاي سال است اين كودكان و زنان خياباني با تكدي‌گري و زباله‌گردي چهره شهر را آلوده و زشت كرده‌اند، اما مسئله جمع‌آوري اينان چنان غامض شده است كه حتي NGOها و خيريه‌ها هم كه هر از گاهي در پي جمع‌آوري و سامان‌دهي اين زنان و كودكان برمي‌آيند، در نهايت در مقابل مافياي فقر موفق نمي‌شوند. در حالي‌كه دولت، چندين نهاد متولي در اين رابطه دارد كه اگر به وظايف خود حتي صرفا در همان حيطه «مرزهاي كاري كاملا مشخص» به‌خوبي عمل كنند، مسلما مي‌توانند به چنين چرخه معيوب و بيماري پايان دهند.

    a.f.far99@gmail.com