مسئله آب و نامشخص بودن آینده حیات ایران

حیات و زندگی بشر و تمام موجودات زنده در این کره خاکی برمبنای دسترسی به آب بوده و تمدن بشری حول این موضوع شکل گرفته است. امروزه با افزایش جمعیت جهان و محدود بودن منابع آب شیرین در سرتاسر دنیا، حفظ منابع آبی به عنوان یکی از اولویت های کشورهای بزرگ و توسعه یافته تبدیل شده است.

مسئله آب و نامشخص بودن آینده حیات ایران

حیات و زندگی بشر و تمام موجودات زنده در این کره خاکی برمبنای دسترسی به آب بوده و تمدن بشری حول این موضوع شکل گرفته است. امروزه با افزایش جمعیت جهان و محدود بودن منابع آب شیرین در سرتاسر دنیا، حفظ منابع آبی به عنوان یکی از  اولویت های کشورهای بزرگ و توسعه یافته تبدیل شده است.
اهمیت این موضوع به قدری است که در "روز جهانی غذا" (16 اکتبر-24مهر)، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(فائوFAO) شعار خود «آب زندگی است، آب غذا است» قرار داده تا اهمیت این موضوع برای همگان و حتی سازمان های تخصصی در حوزه مواد غذایی نیز روشن شود که بدون آب، غذایی هم نیست.
به همین مناسبت ضرورت ایجاب می کند که به وضعیت کلی کشور درحوزه آبی اشاره و تلنگری داشته باشیم تا متوجه این موضوع باشیم که چه آینده تاریکی در انتظار حیات بدون آب درکشورمان خواهد بود.
بحث منابع آبی را باید در دوبخش منابع داخلی و خارجی تقسیم کرد. درحوزه منابع آبی داخلی آنچه از وضعیت تالاب ها و دریاچه ها و رودخانه ها مشخص است، بیانگر ازبین رفتن و خشک شدن بخش عظیمی از منابع سطحی است. ضمن اینکه دستبرد به منابع زیرزمینی و سفره های آبی استراتژیک که قرن ها دست نخورده باقی مانده بود، اوضاع کشور را به لحاظ سرمایه آبی به شدت وخیم ساخته است. وخامت اوضاع را  می توان در فرونشست های و ترک خوردگی های عظیم در فلات مرکزی ایران مشاهده کرد. متأسفانه با دیدن این فجایع نیز هنوز برنامه جامع و کاملی با عزم ملی برای نجات کشور از بحران آبی دیده نمی شود و گویا باور نمی کنیم که به روزهای صفر حیات آبی نزدیک شده ایم!.
اما در بحث منابع آبی که سرمنشأ آنها در خارج از کشور قرار دارد و به عنوان حقابه از آن یاد می شود، اوضاعمان اگر بدتر از وضعیت منابع داخلی نباشد، بهتر نیست. متأسفانه به سبب بی توجهی ها در حوزه دیپلماسی آبی و عدم برخوردهای رسمی و به موقع و مصلحت اندیشی های سیاسی، امروز رودهایی که طی قرن ها تمدنی همچون سیستان را زنده نگه داشتند، امروز به ورطه خشکی و نابودی و قحطی مردم این سرزمین رسیده اند.
همین وضعیت را در شمال و غرب کشور شاهدش هستیم. آنجا که آذربایجان و ترکیه با ساخت سدهای عظیم و متعدد بر روی رود ارس، دسترسی ما به این منبع عظیم آبی را به حداقل رسانده اند و چیزی نمانده که همین محدود آب موجود نیز به بهانه های مختلف دستاویز امیال سیاسی کشورهای همسایه گردد.
واقعاً باید به این شعار سازمان جهانی فائو دقت و در آن تأمل کرد
«آب زندگی است، آب غذا است». شاید مفهوم زندگی کمی کلی و انتزاعی باشد، اما هر انسان زنده ای مفهوم "غذا" را به سادگی درک می کند و هنگامی که می گوئیم اگر آب نباشد، غذا نیست باید افقی وحشتناک را برای خود و کشور ترسیم کنیم و روزهایی را ببینیم که افراد برای سیرکردن شکمشان دچار مشکل باشند. چرا که دیگر آبی نخواهد بود که با آن کشاورزی کرد و گندم کاشت و حداقل نان به دست آورد!.
وضعیت ما در حوزه آبی در داخل و خارج از مرزهای کشور وضعیت مناسبی ندارد. با تشکیل کارگروه های مختلفی که بدون بودجه کافی و بدون حضور کارشناسان زبده تشکیل می شود این مشکل با این عظمت حل نخواهد شد. عزمی ملی و اراده ای قوی می طلبد تا همچون اولویت های سیاسی و امنیتی کشور، این مسئله نیز در دستورکار جدی تمامی قوا قرار گیرد. چرا که حیات و آینده ملت و کشور در گروی حفظ منابع آبی است.