سيستان‌وبلوچستان و معضلات سدسازي برهيرمند

تا همين چندي پيش، مشكل آب در سيستان‌وبلوچستان، تا حدود زيادي به بروزخشكسالي در اين منطقه نسبت داده مي‌شد. خشك شدن درياچه هامون، و چاه نيمه‌ها كه گودال‌هايي هستند كه آب مازاد رودخانه هیرمند توسط کانالی به آن‌ها هدایت می‌شود، در شمال سيستان‌وبلوچستان، مشكلات بسياري براي كشاورزان اين منطقه به‌وجود آورده و كار به‌جايي رسيده كه در برخي مناطق، كشاورزان زمين‌هاي خود را رها كرده و ناچار به مهاجرت شده‌اند. ضمن اين‌كه با تبعات جاني مانند آلودگی هوا، بیماری‌های قلبی و ریوی، بیکاری، مهاجرت و حاشیه‌نشینی روبه‌رو هستند.
اما واقعيت خشكيدن و كم‌آبي هامون و چاه نيمه‌ها در اين استان، تنها مربوط به خشكسالي نيست، بلكه بخش عمده‌اي از اين مشكل بازمي‌گردد به سدسازي پرتعداد كشور افغانستان بر رودخانه هيرمند و قطع شدن حقابه ايران؛ چرا كه تا پيش از اين سدسازي‌ها، بخشي از آب هيرمند وارد درياچه هامون مي‌شد و آن‌را سيراب مي‌كرد. اما شوربختانه اين كار به‌جايي رسيده است كه با ادامه اين روند نه فقط درياچه هامون دچار خشكي يا كم‌آبي است كه چاه نيمه‌ها هم در حال خشكيدن هستند. منطقه باستانی سیستان همواره به‌عنوان بزرگ‌ترین قطب کشاورزی در مقیاس ملی در منطقه شرق و جنوب شرق کشور، از اهمیت اقتصادی بی‌نظیری برخوردار بوده است. شغل اصلی مردم منطقه سیستان از روزگاران قدیم کشاورزی و دام‌پروری بوده که به‌طور مستقیم با دریاچه هامون و چاه نيمه‌ها گره خورده است.اكنون حجم آب این چاه نیمه‌ها با توجه به پرداخت نشدن حقابه دریاچه هامون از طرف کشور افغانستان کاهش یافته و خطر زیست‌محیطی و بین‌الملی آن منطقه را تهدید مي‌كند و در صورتی‌که آب ورودی از کشور افغانستان کماکان به‌صورت سیل وارد منطقه سیستان شود مشکلات آب شُرب نیز بر تهدیدات ناشی از خشکسالی ۱۵ ساله می‌افزاید.