خطر خشکی آبخوان دشت اردبیل در کمین است

معاون شرکت آب منطقه‌ای اردبیل گفت: بیش از ۹۰ درصد آب‌های زیرزمینی دشت اردبیل استفاده شده و این دشت در معرض خشکی آبخوان قرار گرفته است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، حمید فضایلی گفت: آبخوان دشت اردبیل در اثر مصرف بی‌رویه و نبود بارش یک آبخوان مرده محسوب شده و باید اعتراف کرد که مرگ آبخوان این دشت فرا رسیده و بنا به گفته کارشناسان احیای آن غیرقابل جبران است.
معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اردبیل با بیان اینکه نابودی آبخوان به اندازه نابودی خاک و سرزمین خطرناک است، افزود: در هر حوزه‌ای از منابع آب تجدیدپذیر به اندازه مورد نیاز استفاده می‌شود ولی در حوزه ما بالای ۹۰ درصد از آب‌های تجدیدپذیر استفاده شده که همین امر منجر به افت آبخوان در اردبیل شده است.
به گفته او، سطح آب‌های زیرزمینی در دشت اردبیل سالیانه ۲۷ سانتی‌متر افت کرده و این دشت به‌دلیل اضافه برداشت از آب‌های زیرزمینی با خطر فرونشست مواجه شده است.
فضایلی اظهار کرد: با وجود انجام اقدامات غیرسازه‌ای از قبیل پرکردن چاه‌های غیرمجاز، جلوگیری از اضافه برداشت منابع آبی مجاز، نصب و بکارگیری کنتورهای هوشمند آب و برق ، اطلاع‌رسانی وسیع بین مشترکان آب زیرزمینی و حذف قسمتی از آب آشامیدنی از منابع آب زیرزمینی و تامین آن از سد یامچی هنوز شاهد تداوم افت سطح سفره‌های زیرزمینی استان هستیم.
او افت کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی را یکی از چالش‌های اساسی بخش آب استان در سال‌های اخیر ذکر کرد و گفت: بروز خشکسالی‌های بیش از یک دهه اخیر، برداشت بی‌رویه و بیش از مفاد پروانه از آبخوان، توسعه اراضی پایاب چاه‌ها توسط کشاورزان و همچنین کشت محصولات پر آب بر در سطح دشت اردبیل از اصلی‌ترین چالش‌های اساسی بخش آب استان است.
این کارشناس مسائل آب افزود: بر اثر اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی در حال حاضر آبخوان دشت اردبیل با ۸۰۰ میلیون متر مکعب کسری مواجه است و ادامه این روند دشت اردبیل را با خطر فرونشست یا همان لزله خاموش مواجه کرده است.
او تصریح کرد: سطح آبخوان دشت اردبیل به میزان ۱۳ متر افت کرده که جلوگیری از تداوم این روند نیازمند حساسیت و توجه همگانی اعم از بهره‌برداران بخش کشاروزی، مردم و مسئولان دست‌اندرکار است.
معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اردبیل بیان کرد: برای حفاظت منابع محدود، شرکت آب منطقه‌ای اقداماتی همچون نصب کنتور هوشمند ، نظارت و پایش بر برداشت آب از سوی بهره‌برداران و صدور قانونی مجوز بهره‌برداری را در دستور کار دارد اما موفقیت اقدامات شرکت آب منطقه‌ای مستلزم همراهی عمومی در استان است.
فضایلی افزود: کاهش آبدهی چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات، تغییر محل و کف‌شکنی چاه‌ها و در نتیجه تحمیل هزینه‌های گزاف در این خصوص به صاحبان چاه‌ها، افت کیفی منابع آب و شور شدن تدریجی آنها، محدودیت در مصارف کشاورزی و صنعت و شرب، افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تامین انرژی مثل برق و سوخت، عوارض منفی ناشی از فرونشست زمین و کاهش ظرفیت حجم مخزن طبیعی از تبعات این پدیده است.